Hydroxylammoniumsulfaat

chemische verbinding

Hydroxylammoniumsulfaat is een corrosief zout, met als brutoformule H8N2O6S. De formule (NH3OH)2SO4 geeft echter beter de structuur van de verbinding weer. De stof komt voor als een wit kristallijn poeder, dat goed oplosbaar is in water.

Hydroxylammoniumsulfaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van hydroxylammoniumsulfaat
Kristalstructuur van hydroxylammoniumsulfaat
Algemeen
Molecuulformule H8N2O6S
IUPAC-naam bis(hydroxylammonium)sulfaat
Andere namen oxammoniumsulfaat
Molmassa 164,13832 g/mol
SMILES
[NH3+]O.[NH3+]O.[O-]S(=O)(=O)[O-]
InChI
1S/2H4NO.H2O4S/c2*1-2;1-5(2,3)4/h2*2H,1H3;(H2,1,2,3,4)/q2*+1;/p-2
CAS-nummer 10039-54-0
EG-nummer 233-118-8
PubChem 24846
Wikidata Q416490
Beschrijving Wit kristallijn poeder
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
CorrosiefSchadelijkSchadelijk voor de gezondheidMilieugevaarlijk
Waarschuwing
H-zinnen H290 - H302 - H312 - H315 - H317 - H319 - H351 - H373 - H400
EUH-zinnen geen
P-zinnen P273 - P280 - P305+P351+P338
Opslag Gescheiden van oxiderende stoffen, nitraten, nitrieten en brandbare stoffen. Brandveilig, koel en goed gesloten opslaan.
EG-Index-nummer 612-123-00-2
VN-nummer 2865
ADR-klasse Gevarenklasse 8
LD50 (konijnen) (huid) 100 mg/kg
LD50 (muizen) (intraperitoneaal) 102 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit
Dichtheid 1,88 g/cm³
Smeltpunt (ontleedt) 120 °C
Oplosbaarheid in water (bij 20°C) 587 g/L
Goed oplosbaar in water
log(Pow) −3,6
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Synthese bewerken

Hydroxylammoniumsulfaat kan bereid worden door een klassieke zuur-basereactie tussen hydroxylamine en zwavelzuur:

 

Toepassingen bewerken

Hydroxylammoniumsulfaat wordt gebruikt bij organische syntheses om aldehyden en ketonen om te zetten in oximen, carbonzuren en hun derivaten (zoals esters) in hydroxylaminezuren, isocyanaten in N-hydroxyureaten en nitrilen in amidoximes. Het wordt ook gebruikt om hydroxylamine-O-sulfonzuur te bereiden uit oleum en chloorsulfonzuur.

Verder wordt de stof gebruikt bij de productie van geneesmiddelen, insecticiden, herbiciden, plantenhormonen, rubber, textiel, plastics en detergenten. Het doet dienst als radicalenvanger om bepaalde radicalaire polymerisatiereacties te beëindigen. Hydroxylammoniumsulfaat is een antioxidant in natuurlijk rubber. Het wordt in de fotografie gebruikt als stabilisator bij de ontwikkeling van kleurenfoto's en als additief in fotografische emulsies voor kleurenfoto's.

Toxicologie en veiligheid bewerken

Bij contact met een heet oppervlak of met een vlam (boven 120 °C) ontleedt de stof in zwaveltrioxide, distikstofoxide, ammoniak en water:

 

Deze ontledingsreactie is exotherm boven 138 °C en wordt gekatalyseerd door aanwezigheid van reactieve metalen, zoals koper en diens verbindingen (legeringen en zouten).

De oplossing in water is een matig sterk zuur. Hydroxylammoniumsulfaat is een sterke reductor en reageert derhalve hevig met oxiderende stoffen, sterke basen, metaalpoeders (voornamelijk koper), nitraten, nitrieten en zware metaalzouten.

De stof is irriterend voor de ogen, de huid en de luchtwegen. Ze kan effecten hebben op het bloed, met als gevolg de vorming van methemoglobine.

Externe links bewerken