Henri Büsser

Frans dirigent (1872–1973)

Henri-Paul Büsser (ook: Busser) (Toulouse, 16 januari 1872Parijs, 30 december 1973) was een Frans componist, muziekpedagoog, dirigent en organist. Hij was een zoon van het echtpaar Fritz Büsser (van Duitse afkomst) en Cécile Dardignac.

Henri Büsser
Henri Büsser, 1895, Bibliothèque nationale de France
Algemene informatie
Volledige naam Henri-Paul Büsser
Bijnaam Henri-Paul Busser
Geboren 16 januari 1872
Geboorteplaats ToulouseBewerken op Wikidata
Overleden 30 december 1973
Overlijdensplaats 16e arrondissement van ParijsBewerken op Wikidata
Land Vlag van Frankrijk Frankrijk
Werk
Beroep componist
muziekpedagoog
dirigent
organist
Instrument(en) orgel
(en) Discogs-profiel
(en) IMDb-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Handtekening
Handtekening
Portaal  Portaalicoon   Muziek

Levensloop bewerken

Büsser kreeg in zijn geboortestad muzieklessen van Aloys Kunc. In 1885 ging hij naar de École Niedermeyer in Parijs. Hij studeerde vanaf 1889 aan het Conservatoire national supérieur de musique in Parijs bij onder meer César Franck, Charles–Marie Widor en vooral Charles Gounod. Verder studeerde hij compositie bij Ernest Guiraud en Jules Massenet.

In 1893 won hij de prestigieuze Prix de Rome. Hij werd organist-titularis aan het grote orgel van de kerk Sainte-Marie des Batignolles in het 17e arrondissement van Parijs en vervolgens aan het orgel van Église Saint-Cloud in Parijs. Van 1916 tot 1918 verving hij Louis Vierne als organist aan de kathedraal Notre-Dame van Parijs.

Na de oorlog was hij dirigent van het orkest van het Théâtre du Château d'eau, van de Opéra-Comique en van de Opéra Garnier.

Van 1930 tot 1948 was hij professor voor compositie aan zijn Alma mater, het Conservatoire national supérieur de musique. Zijn bekendste leerlingen zijn Henri Dutilleux, Robert Planel, Marc Berthomieu, Yvonne Bloch, Michel Boulnois, Eugène Bozza, Henri Challan, René Challan, Jean Doyen, Emile Marcellin, Marcel Mirouze, Isabelle Mercier, Henriette Roger, Lucienne Paulyn, Renée Staelenberg, Jean Vuillermoz en Tomojirô Ikenouchi.

In 1958 trouwde hij, 84 jaar oud, de zangeres en eveneens professor aan het Conservatoire national supérieur de musique Yvonne Gall (1885-1972).

Als componist schreef hij meerdere opera's, balletmuziek, toneelmuziek, orkestwerken, zes missen, meer dan 30 motetten, een Magnificat, werken voor orgel en piano, koren en liederen. Zijn componeerstijl werd al tijdens zijn levens als zeer conservatief beschouwd. In 1939 verzorgde hij een kritische editie van Charles Gounods Mireille, waarvan de oorspronkelijke partituur verloren was gegaan.

Composities bewerken

 
Henri-Paul Büsser als academicus

Werken voor orkest bewerken

  • 1901 A la villa Médicis, Suite symphonique en trois parties, op. 4
    1. La Villa et les jardins
    2. Un soir de mai au bois
    3. A San Gaetano
  • 1901 Hercule au jardin des Hespérides, symfonisch gedicht voor orkest, op. 18
  • 1926 Catalane sur des airs populaires, voor altviool en orkest, op. 78
  • 1930 Rhapsodie Arménienne, voor orkest
  • Concertino, voor cello en orkest, op. 80a
  • Pastorale in F groot, voor klarinet en kamerorkest (of piano), op. 46
  • Pièce in Es groot, voor hobo en orkest, op. 22
  • Pièce in D groot, voor hoorn en orkest, op. 39

Missen en gewijde muziek bewerken

  • 1913 L'oraison dominicale - Pater noster, voor mezzosopraan (of bariton), orgel en harp, op. 48 nr. 2
  • 1949 Messe de Domrémy - à la gloire de Sainte Jeanne d'Arc, voor gemengd koor, 4 trompetten en orgel, op. 122
  • 1949 Deux antiennes, ad libitum, pour la fête de Sainte Jeanne d'Arc, voor gemengd koor, 4 trompetten en orgel, op. 123
  • 1966 Messe de Saint-Bertrand de Comminges, voor solisten en gemengd koor, op. 127
  • O Salutaris - Motet au Saint-Sacrement, motet voor gemengd koor, viool en orgel, op. 23 nr. 3
  • Trois Antiennes à la Saint Vierge, voor sopraan en orgel of piano

Muziektheater bewerken

Opera's bewerken

Voltooid in titel aktes première libretto
voor 1890 Hélène onvoltooid
1890 Les accordailles niet uitgevoerd
1891 Jane Grey
1891 Les Marivaudages niet uitgevoerd
1897 Daphnis et Chloé, op. 4 1 akte 1897, Parijs Charles Raffali
1898 Le Miracle de perles 3 bedrijven 1898, Parijs Jane Dieulafoy Louis Gallet
1921 Colomba, op. 40 3 bedrijven en proloog 1921, Nice van de componist naar Prosper Mérimée
1922 Les Noces corinthiennes (France), op. 50 3 bedrijven en proloog 10 mei 1922, Parijs, Opéra-Comique
1927 La Pie borgne, op. 76 1 akte 1927, Aix-les-Bains René Benjamin
1948 Le Carosse du Saint-Sacrement 1 akte 1948, Parijs van de componist naar Prosper Mérimée
1948 Roxelane, op. 120 3 bedrijven 1948, Mulhouse Charles Simon Favart
1963 Diafoirus 60 1963, Rijsel
1964 La Vénus d'Ille 1964, Rijsel

Balletten bewerken

Voltooid in titel aktes première libretto choreografie
1905 La ronde des saisons

Toneelmuziek bewerken

  • 1910 Appassionato
  • 1923 Les trois sultanes
  • 1925 Manon, op. 74 - 3 aktes - tekst: Nozière
  • 1929 Histoire de France

Vocale muziek bewerken

  • 1900 Rondes et chansons, voor vrouwenstem en piano, op. 19 - tekst: Gabriel Vicaire (1848-1900)
  • 1913 Trois Mélodies, voor zangstem en piano, op. 49 - tekst: Anatole France
    1. Le Désir
    2. Vénus, étoile du soir
    3. Âmes obscures
  • 1915 Hymne à la France, voor sopraan (of tenor) en orkest (of piano), op. 57

Kamermuziek bewerken

  • 1900 Récit et thème varié, voor fagot (of cello) en piano, op. 37
  • 1910 Pièce in E groot, voor trombone en piano, op. 33
  • 1910 Appassionato, voor altviool en piano, op. 34
  • 1912 Pastorale voor klarinet en piano, op. 46
  • 1914 Trois Morceaux, voor cello en piano, op. 52
    1. Elégie
    2. Rêverie
    3. Chanson
  • 1919 Thème varié, voor dwarsfluit en piano, op. 68
  • 1924 Cantegril - Pièce de concert sur des airs languedociens, voor klarinet en piano, op. 72
  • 1926 Catalane sur des airs populaires, voor altviool en piano, op. 78
  • 1927 Etude de concert, voor trombone en piano, op. 79
  • 1930 Rhapsodie arménienne, voor altviool en piano, op. 81
  • 1937 La Chasse de Saint Hubert in F groot, voor hoorn, althobo en piano, op. 99
  • 1939 Portuguesa - sur des chansons populaires du Portugal, voor fagot en piano, op. 106
  • 1943 Au pays de Léon et de Salamanque, voor altsaxofoon en piano, op. 116
  • 1951 Divertissement, voor strijkkwartet, op. 119
  • Adeste Fideles, voor trompet en piano
  • Andante et Scherzo, voor trompet en piano, op.44
  • Aragon, sur des airs populaires d'Espagne, voor klarinet en piano, op. 91
  • Asturias, sur des thèmes espagnols, voor hobo (of altsaxofoon) en piano, op. 84
  • Cantabile et scherzando, voor trombone en piano, op. 51
  • Cantecor, voor hoorn en piano, op. 77
  • Cantilène et rondeau, voor fagot en piano, op. 75
  • Epilogue, voor hobo en piano, op. 63
  • Les Cygnes, voor dwarsfluit en harp
  • Les Ecureils, voor dwarsfluit en harp
  • Miseremini Mei, voor viool, cello, contrabas en harp
  • Morceau de Concert (Concertstuk in D), voor hoorn en piano, op. 39
  • Petite Suite, voor dwarsfluit en piano, op. 12
  • Phoebus - Variations sur un air pyrénéen "Aquellos montagnos", voor trombone en piano, op. 87
  • Pièce, voor contrabas (of fagot, of cello) en piano, op. 45
  • Pièce de concert, voor trombone en piano, op. 55
  • Pièce de concours, voor fagot en piano, op. 66
  • Prélude et Scherzo, voor dwarsfluit en piano
  • Sicilienne, voor dwarsfluit en piano, op. 60
  • Variations, voor trompet en piano, op. 53

Werken voor orgel bewerken

  • 1928 Notre Père
  • 1931 Deux pièces sur des Noëls populaires, op. 82
    1. Il est né le divin enfant
    2. Accourez pastoureaux
  • Le Sommeil L’Enfant Jesus
  • Marche de fête, op. 36
  • Suite brève, op. 26
  • Twee stukken

Werken voor piano bewerken

  • 1909 Quatre Pièces de moyenne difficulté, voor piano vierhandig, op. 38
    1. Préambule
    2. Valse
    3. Barcarolle
    4. Japonaise

Werken voor harp bewerken

  • Ballade pour harpe à pédales in As groot, op. 65
  • Pièce de concert, op. 32

Publicaties bewerken

  • De Pelléas aux Indes galantes - De la flûte au tambour (mémoires), 1955. Paris: Fayard 1955. 286 p.
  • Charles Gounod, Eise, Lyon, 1961.

Bibliografie bewerken

Over Henri Büsser
  • René Barbier: Hommage a Henri Busser, Academie Royale de Belgique. Bulletin de la Classe des beaux-arts. 56 (1974), p. 42-46.
  • Pierre-Eugène Clairin: Hommage au maître Henri Busser à l'occasion de son centième anniversaire, Paris: Firmin-Didot, 1972.
  • René Dumesnil: Deux ouvrages lyriques nouveaux de M. Henri Busser, in: La Revue des. deux' mondes. 1962, Janv., p. 609-611.
Algemeen
  • Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
  • Francis Claudon: Dictionnaire de l'opéra-comique français, Paris: Peter Lang, 1995, 531 p.
  • Orpha Ochse: Students in Franck's organ class Paris Conservatory, 1872-1890, in: Organists and organ playing in nineteenth-century France and Belgium, Bloomington: Indiana University Press, 1994, 271 p.
  • Martial Leroux: Histories musicales des Hauts-de-Seine, 1993, 490 p.
  • Harry R. Gee: Clarinet solos de concours 1897-1980 - An annotated bibliography, Bloomington, Indiana: Indiana University Press, c1981., viii, 118 p.
  • Stéphane Wolff: L'Opéra au Palais Garnier (1875-1962) - Les oeuvres, les interpretes ..., Paris: L'Entr'acte, 1962, 565 p.
  • Jean Godefroy-Demombynes: Histoire de la musique française, 1943, 431 p.