Gingelom

gemeente in Limburg, België

Gingelom is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Limburg. De gemeente telt ruim 8000 inwoners. Gingelom behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kanton Sint-Truiden.

Gingelom
Gemeente in België Vlag van België
Gingelom (België)
Gingelom
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Limburg Limburg
Arrondissement Hasselt
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
56,34 km² (2021)
88,94%
5,07%
5,99%
Coördinaten 50° 45' NB, 5° 8' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
8.670 (01/01/2023)
50,13%
49,87%
153,88 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
19,52%
60,95%
19,54%
Buitenlanders 4,78% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Patrick Lismont
Bestuur sp.a goesting
Zetels
sp.a goesting
CD&V
Open VLD
N-VA
19
11
3
3
2
Economie
Gemiddeld inkomen 21.242 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 4,28% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3890
3890
3890
3890
3890
3890
3890
3891
3891
3891
3891
Deelgemeente
Gingelom
Boekhout
Jeuk
Kortijs
Montenaken
Niel-bij-Sint-Truiden
Vorsen
Borlo
Buvingen
Mielen-boven-Aalst
Muizen
Zonenummer 011
NIS-code 71017
Politiezone Sint-Truiden - Gingelom - Nieuwerkerken
Hulpverleningszone Zuid-West Limburg
Website www.gingelom.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Hasselt
in de provincie Limburg
Portaal  Portaalicoon   België

Toponymie bewerken

Gingelom werd in 966 voor het eerst vermeld als Gingolonham, de "woning van Gangilo".

Geschiedenis bewerken

Het dorp viel van oudsher onder het Prinsbisdom Luik en werd bestuurd door de bisschoppelijke tafel. De heerlijke rechten gingen in 1620 over van de Luikse schepen Laurens van Dormael naar het Luikse Sint-Janskapittel, dat al minstens sinds de 12e eeuw talrijke verspreide bezittingen in Gingelom had. In 1717 werd Bernard van Stieren heer en vanaf 1758 waren de baronnen de Chokier de heren van Gingelom.

In 1853 werd de hoofdweg van Sint-Truiden naar Hannuit aangelegd. In 1962 begon de eerste ruilverkaveling van Vlaanderen in het veld Buvingen Del. In 1970 annexeerde Gingelom de gemeente Niel-bij-Sint-Truiden alvorens in 1977 zijn naam te geven aan de fusiegemeente die de reeds vermelde kernen omvat.

De gemeente kwam in 2019 in het nieuws bij de vondst van de muntschat van Gingelom die bij nader onderzoek een diefstal bleek te zijn.

Kernen bewerken

Naast Gingelom zelf omvat de fusiegemeente nog 10 deelgemeenten. De gemeente Gingelom omvat eveneens de gehuchten Hasselbroek, Heiselt, Hundelingen, Klein-Jeuk en Klein-Vorsen.

Deelgemeenten bewerken

# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Gingelom 9,25 1.566 169 71017A
2 Niel-bij-Sint-Truiden 2,84 858 302 71017B
3 Muizen 2,65 136 51 71017C
4 Buvingen 3,42 369 108 71017D
5 Borlo 3,71 649 175 71017E
6 Mielen-boven-Aalst 6,00 1.041 174 71017F
7 Boekhout 2,67 305 114 71017G
8 Jeuk 9,19 1.521 165 71017H
9 Montenaken 11,25 1.476 131 71017J
10 Kortijs 3,02 263 87 71017K
11 Vorsen 2,34 205 88 71017L

Nabijgelegen kernen bewerken

Landen, Attenhoven, Velm, Muizen, Buvingen, Borlo, Montenaken

Demografie bewerken

Demografische evolutie voor de fusie bewerken

  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[1]
1992 7.321
1993 7.353
1994 7.346
1995 7.346
1996 7.455
1997 7.447
1998 7.502
1999 7.572
2000 7.600
2001 7.640
2002 7.608
2003 7.716
2004 7.717
2005 7.776
2006 7.847
2007 7.879
2008 7.966
2009 8.060
2010 8.121
2011 8.214
2012 8.245
2013 8.297
2014 8.291
2015 8.383
2016 8.377
2017 8.394
2018 8.391
2019 8.405
2020 8.389
2021 8.426
2022 8.483
2023 8.670
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Politiek bewerken

Structuur bewerken

De gemeente Gingelom ligt in het kieskanton Sint-Truiden en het provinciedistrict Sint-Truiden, het kiesarrondissement Hasselt-Tongeren-Maaseik (identiek aan de kieskring Limburg).

Gingelom Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   Limburg Hasselt Gingelom
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Limburg Hasselt-Tongeren-Maaseik Sint-Truiden Sint-Truiden Gingelom
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Geschiedenis bewerken

(Voormalige) Burgemeesters bewerken

Tijdspanne Burgemeester
1800 Erasme Louis Surlet de Chokier
...
1824 - 1839 Erasme Louis Surlet de Chokier
...
1989 - 2004 Eddy Baldewijns (SP / sp.a)
2004 - 2015 Charly Moyaerts (sp.a)
2016 - heden Patrick Lismont[2] (sp.a)

Legislatuur 2013-2018 bewerken

Burgemeester tijdens de eerste drie jaar van de legislatuur (01/01/2013-31/12/2015) was Charles Moyaerts van het kartel sp.a-Goesting. Op 1 januari 2016 werd hij opgevolgd door partijgenoot en eerste schepen Patrick Lismont. De partij heeft een absolute meerderheid van 11 op 19 zetels in de huidige gemeenteraad.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij of kartel 10-10-1976[3] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[4] 14-10-2012[5] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19 % 19
SP1 / sp.a2 / sp.a-Goesting3 36,311 7 42,151 8 32,651 6 56,291 13 60,181 13 57,542 12 49,033 11 52,03 11
CVP1 / CD&V2 46,411 9 44,181 9 40,941 9 29,221 6 18,341 3 20,562 4 15,792 3 12,32 2
PVV1 / VLD2 / Open Vld3 / LEEF4 17,281 3 13,681 2 13,111 2 - 17,592 3 12,452 2 17,293 3 24,54 5
N-VA - - - - - - 13,56 2 11,3 1
De Gingelommenaar - - - - - - 4,33 0 -
Vlaams Belang - - - - - 9,44 1 - -
CB - - - - 3,88 0 - - -
GBL - - 13,29 2 - - - - -
Totaal stemmen - 5690 5747 5765 5919 6064 6231 6243
Opkomst % 98,14 97,78 96,48 97,38 96,23 95,7
Blanco en ongeldig % 2,09 3,65 3,89 3,85 3,05 4,75 5,0

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Bezienswaardigheden bewerken

  Zie Lijst van onroerend erfgoed in Gingelom voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Natuur en landschap bewerken

Gingelom ligt in Droog-Haspengouw, in de vallei van de Molenbeek. Deze beek loopt door Gingelom. De hoogte bedraagt ongeveer 100 meter. Afgezien van een klein bos op het kasteeldomein, is er vooral sprake van een open landschap op leembodem. Ook de Cicindriabeek ontspringt er.

Cultuur bewerken

Media bewerken

Robland: Voor een televisieprogramma dat door de Vlaamse commerciële zender VTM werd uitgezonden, viel de presentator Rob Vanoudenhoven met het zogenaamde Roblandleger op 10 april 2006 de gemeente Gingelom binnen. Vanoudenhoven was van plan het grondgebied van Gingelom te bezetten en daarna de onafhankelijkheid van het Koninkrijk Robland uit te roepen. In het programma werd getoond hoe Vanoudenhoven probeerde een eigen land te stichten. Enkele dagen later werd Koning Rob opgepakt door de politie.

Religie en levensbeschouwing bewerken

 
Sint-Pieterskerk in Gingelom

In de gemeente bevinden zich verschillende kerkdorpen. De kerken zijn:

Daarnaast bevinden zich diverse kapelletjes in de gemeente, waaronder de Onze-Lieve-Vrouw van Klein-Jeukkapel (Klein Jeuk), de Sint-Rumolduskapel (Klein-Vorsen), de Onze-Lieve-Vrouw van Stepskapel (Montenaken), de Heilig-Kruiskapel (Muizen), de Sint-Amandskapel (Heiselt) en de Sint-Jobkapel (Hasselbroek).

Externe link bewerken

Zie de categorie Gingelom van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.