Gemaal De Leeghwater
Het Gemaal De Leeghwater staat in het Nederlandse dorpje Buitenkaag aan de zuidrand van de Haarlemmermeer, op de plek waar de Hoofdvaart en de Ringvaart samen komen. Het gemaal grenst aan de Kagerplassen.
| Gemaal De Leeghwater | ||
|---|---|---|
| ||
Gemaal De Leeghwater
| ||
| Gebouw | ||
| Plaats | Buitenkaag | |
| Bouwjaar | 1845 | |
| Verbouwing | 1912 | |
| Architect | Jan Anne Beijerinck | |
| Locatie | Lisserdijk 5 | |
| Huidig gebruik | Gemaal | |
| Monumentnummer | 19919 | |
| Gemaal | ||
| Functie | poldergemaal | |
| Aandrijving | stoom, sinds 1912 diesel | |
Geschiedenis bewerken
Het gemaal is vernoemd naar Jan Adriaanszoon Leeghwater, die in 1641 als een der eersten pleitte voor de droogmaking van het steeds groeiende Haarlemmermeer.
De Leeghwater is het oudste van de drie gemalen waarmee de Haarlemmermeer is drooggemalen; de andere twee zijn De Cruquius en De Lynden. Gemaal De Leeghwater is voltooid in 1845. In dat jaar vond ook de eerste 'proefmaling' plaats. In 1848 werd het gemaal echt in gebruik genomen. Het gemaal De Leeghwater heeft tot 1912 op stoom gedraaid, toen werden de stoommachines vervangen door dieselmotoren.
Tegenwoordig wordt de Leeghwater nog steeds gebruikt, maar wel weinig. Per jaar is dit ongeveer 600 uur. Alleen als de andere gemalen in de Haarlemmermeer het water niet meer kunnen afvoeren, wordt De Leeghwater in gebruik gesteld. Van het originele gemaal De Leeghwater is weinig te herkennen, als gevolg van verbouwingen is veel van het neogotische uiterlijk verloren gegaan. Dit is in tegenstelling tot de gemalen De Cruquius en De Lynden, die er nog wel origineel uitzien.
Trivia bewerken
Bij Delfzijl is ook een gemaal dat Leeghwater heet en de Leeghwaterpolder bemaalt.
