Gebruiker:Zomerklokje/Muziekstuk
Edgard Varèse (1883-1965) bewerken
Biografie bewerken
Vroeg werk bewerken
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Un grand sommeil noir op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Naar Amerika bewerken
Amériques bewerken
Amériques | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | symfonieorkest | |||
Compositiedatum | 1918-1921 | |||
Première | 9 april 1926 Philadelphia Orchestra | |||
Duur | 25 minuten | |||
Vorige werk | Un grand sommeil noir | |||
Volgende werk | Offrandes | |||
|
Amériques is een compositie van Edgard Varèse uit 1921, herzien in 1927.
Bezetting bewerken
- symfonieorkest
Compositie bewerken
Invloed Stravinsky (Sacre), Debussy (Jeux) en Schönberg (Vijf orkeststukken) + Busoni; slagwerk < futurist Russolo?.[1]
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
+ uitvoeringen
Bronnen en noten
|
Offrandes bewerken
Offrandes | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | sopraan/kamerorkest | |||
Compositiedatum | 1921 | |||
Première | 23 april 1922 Greenwich Village, New York | |||
Duur | 7 minuten | |||
Vorige werk | Amériques | |||
Volgende werk | Hyperprism | |||
|
Offrandes is een compositie van Edgard Varèse uit 1921, geschreven voor sopraan en kamerorkest. Het ging op 23 april 1922 in première in het theater van Greenwich Village in New York. De sopraan was Nina Koshetz en het orkest werd gedirigeerd door Carlos Salzedo.
Bezetting bewerken
- stem: sopraan
- houtblazers: 2 x fluit, klarinet, hobo, fagot
- koperblazers: hoorn, trompet, trombone (tenor)
- 6 slagwerkers: trommels, castagnetten, bekkens, triangel, 2 x gong, ratel
- harp
- strijkers
Compositie bewerken
De kern van Offrandes bestaat uit de toonzetting van twee Spaanstalige gedichten in een Franse vertaling: Chanson de Là-haut ("Lied uit de Hoogte") van de Chileen Vicente Huidobro en La Croix du Sud ("Het Zuiderkruis") van José Juan Tablada, een Mexicaanse dichter en diplomaat die bevriend was met Varèse en aan wie hij twee jaar later Hyperprism zou opdragen. Vergeleken met de latere composities van Varèse is de bezetting is nog vrij traditioneel.
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Na zijn aankomst in New York had Varèse op 1 april 1917 het Requiem van Berlioz gedirigeerd – vijf dagen voordat de Verenigde Staten betrokken raakten bij de Eerste Wereldoorlog – en in 1919 had hij het New Symphony Orchestra opgericht. Omdat de eerste twee concerten van het orkest slecht werden ontvangen door de critici en het publiek, besloot Varèse liever ontslag te nemen dan "zijn project te prostitueren". Met de harpist Carlos Salzedo richtte hij het International Composers’ Guild op en was zo in staat de Amerikaanse premières te verzorgen van Les Noces van Stravinsky, Pierrot Lunaire van Schönberg, het Vioolconcert van Alban Berg en zijn eigen Offrandes, gedirigeerd door Salzedo.
Igor Stravinsky zei over Offrandes: "Het buitengewoonste geluid in het hele oeuvre van Varèse is de inzet van de harp [...] in maat 17 van La Croix du Sud."
Bronnen en noten
|
Hyperprism bewerken
Hyperprism | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | blazers/slagwerk | |||
Compositiedatum | 1922-1923 | |||
Première | 4 maart 1923 Klaw Theatre, New York | |||
Opgedragen aan | José Juan Tablada | |||
Duur | 4 minuten | |||
Vorige werk | Offrandes | |||
Volgende werk | Octandre | |||
|
Hyperprism is een compositie van Edgard Varèse uit 1922, herzien in 1923.[1] Het is opgedragen aan de Mexicaanse dichter José Juan Tablada, van wie Varèse in zijn eerdere compositie Offrandes uit 1921 een gedicht op muziek had gezet.
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
- 2 houtblazers: fluit/piccolo, klarinet in Es
- 7 koperblazers: 3 x hoorn, 2 x trompet in C, 2 x trombone (tenor + bas)
- 9 (of 10) slagwerkers: kleine trom, Indian drum, grote trom, tamboerijn, crashbekken, 2 x bekken, tamtam (gong), triangel, aambeeld, klepper, 2 x tempelblok (hoog + laag), lion's roar, rattle (=maracas / rammelaar), big rattle, sleebellen, sirene
Compositie bewerken
Hyperprism is a work for wind, brass, and percussion instruments by Edgard Varèse, composed in 1922 and revised in 1923.
Hyperprism est une courte œuvre d'Edgar Varèse écrite en 1922-1923 pour seize percussions et neuf instruments à vent.
Première tentative de Varèse de spatialiser la musique pour en faire une réalité prismatique dans sa dimension de décomposition, de diffraction, d'éclatement. Référence aussi aux cristaux à partir desquels il compare les interactions des groupes d'instrumentistes dans cette partition avec les attractions et les répulsions, telles qu'elles se déroulent dans les constituants d'un cristal en formation1.
New York[2]
La partition a été éditée en 1924 chez Ricordi4. Une nouvelle édition (chez le même éditeur) a été faite en 1986 par Richard Sacks.
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
The work was first performed at an International Composers Guild concert in the Klaw Theatre on March 4, 1923. The audience laughed throughout the performance and hissed during the ovation.[1] Someone, perhaps Carlos Salzedo, got on the stage and urged the audience to take the work seriously. It was repeated to no better effect on the crowd. There was one report of a fistfight between two men who were exiting the hall.[2]
La création en a été faite le 4 mars 1923 à New York, sous la direction du compositeur2. L'accueil en a été houleux mais le chef d'orchestre Leopold Stokowski prend sa défense et redonne plusieurs fois la pièce la même année. Varèse déclara à cette occasion: « je m'en fous complètement qu'on n'aime pas ma musique »3.
Varèse zei naar aanleiding van deze ontvangst: "Het kan me geen barst schelen dat mijn muziek niet in de smaak valt."[A]
Bronnen en noten
|
Octandre bewerken
Octandre | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | blazers/contrabas | |||
Compositiedatum | 1923 | |||
Première | 13 januari 1924 Vanderbilt Theatre, New York | |||
Duur | 7 minuten | |||
Vorige werk | Hyperprism | |||
Volgende werk | Intégrales | |||
|
Octandre is een compositie van Edgard Varèse uit 1923.
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
- 4 houtblazers: fluit/piccolo, klarinet in Bes/Es, hobo, fagot
- 3 koperblazers: hoorn, trompet, trombone
- 1 strijker: contrabas
Compositie bewerken
x[1]
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
Intégrales bewerken
Intégrales | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | blazers/slagwerk | |||
Compositiedatum | 1924 | |||
Première | 1 maart 1925 New York | |||
Duur | 11 minuten | |||
Vorige werk | Octandre | |||
Volgende werk | Arcana | |||
|
Intégrales is een compositie van Edgard Varèse uit 1924.
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
- houtblazers: 2 x piccolo, 2 x klarinet (Es + Bes), hobo
- koperblazers: hoorn, 2 x trompet, 3 x trombone (tenor + bas + contrabas)
- 4 slagwerkers
Compositie bewerken
Omdat de elektronische muziek nog buiten bereik lag, probeerde hij klankeffecten met orkestinstrumenten te imiteren, zoals geluid dat achteruit wordt afgespeeld.[1]
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
Arcana (Varèse) bewerken
Arcana | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | symfonieorkest | |||
Compositiedatum | 1925-1927 | |||
Première | 8 april 1927 Philadelphia Orchestra | |||
Duur | 18 minuten | |||
Vorige werk | Intégrales | |||
Volgende werk | Ionisation | |||
|
Arcana is een compositie van Edgard Varèse uit 1927.
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
Compositie bewerken
wetenschap: tegelijk exact, wiskundig (elektronische muziek) en magische, duistere alchemie ("Arcana" en Paracelsus)[1]
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
Ionisation bewerken
Ionisation | ||||
---|---|---|---|---|
Slonimsky dirigeert Ionisation in Havana, 1933
| ||||
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | 13 slagwerkers | |||
Compositiedatum | 1929-1931 | |||
Première | 6 maart 1933 Carnegie Hall, New York | |||
Opgedragen aan | Nicolas Slonimsky | |||
Duur | 6 minuten | |||
Vorige werk | Arcana | |||
Volgende werk | Ecuatorial | |||
|
Ionisation is een compositie van Edgard Varèse uit 1931. Het is een van de eerste westerse composities die uitsluitend voor slagwerk is geschreven.[1]
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
- 13 slagwerkers
Compositie bewerken
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
Ecuatorial bewerken
Ecuatorial | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | bas/ensemble | |||
Compositiedatum | 1932-1934 | |||
Première | 15 april 1934 New York | |||
Duur | 12 minuten | |||
Vorige werk | Ionisation | |||
Volgende werk | Density 21.5 | |||
|
Ecuatorial is een compositie van Edgard Varèse uit 1934.
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
- bas (solo of koor)
- 4 trompetten, 4 trombones
- piano, orgel
- 2 ondes-Martenot
- 5 slagwerkers
Compositie bewerken
de moderne, elektronische muziek zet de oude Maya-bezwering kracht bij[1]
Georganiseerd geluid[2]
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
Density 21.5 bewerken
Density 21.5 | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | dwarsfluit | |||
Compositiedatum | 1936 | |||
Première | 16 februari 1936 Carnegie Hall, New York | |||
Opgedragen aan | Georges Barrère | |||
Duur | 4 minuten | |||
Vorige werk | Ecuatorial | |||
Volgende werk | Tuning Up | |||
|
Density 21.5 is een compositie van Edgard Varèse uit 1936.[1]
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
- solo voor dwarsfluit
Compositie bewerken
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
- 1947 – Étude pour espace voor sopraan solo, koor, 2 piano's en slagwerk (teksten van Kenneth Patchen, José Juan Tablada en Johannes van het Kruis)
- 1947 – Tuning Up voor orkest (voltooid door Chou Wen-chung in 1998)
- 1949 – Dance for Burgess voor kamerensemble
- 1954 – Déserts voor blazersensemble, slagwerk en geluidsband
- 1955 – La procession de verges voor geluidsband (soundtrack voor Around and About Joan Mirò, geregisseerd door Thomas Bouchard)
- 1958 – Poème électronique voor geluidsband
- 1961 – Nocturnal voor sopraan, mannenkoor en orkest (tekst naar The House of Incest by Anaïs Nin, herzien en voltooid door Chou Wen-chung in 1968)
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Tuning Up op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Dance for Burgess op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Déserts bewerken
Déserts | ||||
---|---|---|---|---|
Componist | Edgard Varèse | |||
Gecomponeerd voor | orkest/geluidsband | |||
Compositiedatum | 1950-1954 | |||
Première | 2 december 1954 | |||
Duur | 25 minuten | |||
Vorige werk | Dance for Burgess | |||
Volgende werk | Poème électronique | |||
|
Déserts is een compositie van Edgard Varèse uit 19.[1]
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
- orkest
- geluidsband
Compositie bewerken
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
Poème électronique bewerken
Poème électronique | ||||
---|---|---|---|---|
Werkdiagram voor Poème électronique
| ||||
Componist | Edgard Varèse | |||
Soort compositie | elektronische muziek | |||
Compositiedatum | 1957-1958 | |||
Première | 2 mei 1958 Brussel | |||
Duur | 8 minuten | |||
Vorige werk | Déserts | |||
Volgende werk | Nocturnal | |||
Het Philipspaviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1958, ontworpen door Le Corbusier en Iannis Xenakis
| ||||
|
Poème électronique is een compositie van Edgard Varèse uit 19.[1]
Aanleiding/Achtergrond.
Bezetting bewerken
Compositie bewerken
Uitvoeringen en ontvangst bewerken
Bronnen en noten
|
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Nocturnal de Varèse op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Nocturnal (Varèse) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Onvoltooide werken bewerken
- 1947: Tuning Up voor orkest (voltooid door Chou Wen-chung, 1998)
- 1961: Nocturnal voor sopraan, mannenkoor en orkest, tekst naar The House of Incest van Anaïs Nin (1961), voltooid door Chou Wen-chung (1968)
Oeuvre bewerken
Vroeg werk bewerken
- 1906 – Un grand sommeil noir (tekst: Paul Verlaine) voor stem en piano
- 1908 – Bourgogne, symfonisch gedicht (verloren gegaan door brand)
Middenperiode bewerken
- 1921 – Amériques voor groot orkest (in 1927 bewerkt voor kleiner orkest)
- 1921 – Offrandes voor sopraan en kamerorkest (tekst: twee gedichten van Vicente Huidobro en José Juan Tablada)
- 1923 – Hyperprism voor 9 blazers en slagwerk
- 1923 – Octandre voor 7 blazers en contrabas
- 1925 – Intégrales voor 11 blazers en slagwerk
- 1927 – Arcana voor groot orkest
- 1931 – Ionisation voor 13 slagwerkers
- 1934 – Ecuatorial voor bas (of eenstemmig mannenkoor), koperblazers, orgel, slagwerk en twee theremins (herzien voor twee ondes-Martenot in 1961) (tekst: Popol Vuh door Francisco Ximénez)
- 1936 – Density 21.5 voor fluit solo (geschreven voor de nieuwe fluit van Georges Barrère, gemaakt van platina waarvan de dichtheid 21,5 bedraagt)
Laat werk en elektronische muziek bewerken
- 1947 – Étude pour espace voor sopraan solo, koor, 2 piano's en slagwerk (teksten van Kenneth Patchen, José Juan Tablada en Johannes van het Kruis)
- 1947 – Tuning Up voor orkest (voltooid door Chou Wen-chung in 1998)
- 1949 – Dance for Burgess voor kamerensemble
- 1954 – Déserts voor blazersensemble, slagwerk en geluidsband
- 1955 – La procession de verges voor geluidsband (soundtrack voor Around and About Joan Mirò, geregisseerd door Thomas Bouchard)
- 1958 – Poème électronique voor geluidsband
- 1961 – Nocturnal voor sopraan, mannenkoor en orkest (tekst naar The House of Incest by Anaïs Nin, herzien en voltooid door Chou Wen-chung in 1968)
Arrangement bewerken
- Étude pour espace (uit 1947): orchestrated and arranged by Chou Wen-chung for wind instruments and percussion for spatialized live performance, 2009