Gebruiker:Hamnico/Kladblok

Hein de Haas (Bolsward, 3 september 1969) is zowel socioloog als geograaf en een internationaal toonaangevend migratieonderzoeker. Tussen 2006 en 2015 was hij onderzoeker aan de Universiteit van Oxford. Sindsdien is hij hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij betoogt dat er wereldwijd geen explosieve toename van migratie is van het aantal asielzoekers. De voortdurende vraag naar goedkope arbeidskrachten in Europa en de VS is de werkelijke motor achter dit fenomeen. [1]

Hein de Haas - 2012

Biografie bewerken

Hein de Haas studeerde culturele antropologie aan de Universiteit van Amsterdam, behaalde zijn bachelor in 1990 en een masters geografie in 1995. Van 1998 tot 2005 werkte hij als postdoc onderzoeker aan de universiteiten van Amsterdam en Nijmegen. In 2006 was hij één van de oprichters van het International Migration Institute van de Universiteit van Oxford, waarvan hij van 2011 tot 2016 mededirecteur was. In 2015 kreeg hij een aanstelling als hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. De Haas heeft ruime veldwerkervaring in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, met name in Marokko en hij is medeauteur van The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World (2019), een standaardwerk op het gebied van migratiestudies. [2] Dertig jaar onderzoek naar de oorzaken van migratie vatte de Haas samen in het boek Hoe migratie echt werkt (2023). Hierin probeert hij de vele mythes rond deze verplaatsing van groepen mensen te ontkrachten.

Migratiegeschiedenis bewerken

Europa is veranderd van een continent van emigranten naar een werelddeel van immigranten. Vanaf het midden van de 19e eeuw was er sprake van massa-emigratie vanuit (West) Europa. Zo vertrokken miljoenen Engelsen en Ieren als kolonist naar de andere kant van de wereld. Daarnaast vervoerden de koloniale machten massaal contractarbeiders over de aarde. In de 20e eeuw kwamen gastarbeiders naar Nederland, geworven door de industrie. Daarbij bestond de gedachte dat zij wel weer zouden terugkeren naar hun land van herkomst, maar ze zijn gebleven. Tegenwoordig zijn het Oost-Europese arbeidsmigranten die hier in principe ook voor beperkte tijd werken en wonen.[3]

Volgens De Haas zijn er zowel rechtse als linkse mythes met betrekking tot het thema migratie. Beide kanten hanteren de term massamigratie. Daarnaast heeft rechts het over migranten als terroristen, moslims en verkrachters en Geert Wilders spreekt zelfs over een asieltsunami. Links hanteert het narratief over steeds meer arme mensen, ongelijkheid, klimaatverandering, oorlog en de Derde Wereld op drift. De progressieve kant wil de problemen oplossen door ontwikkelingshulp te sturen om het tij te keren.

Nog nooit is de massamigratie zo groot geweest is één van de mythes die de Haas beschrijft. De werkelijkheid is dat negen van de tien Afrikanen gewoon legaal in Europa aankomen.[4] Tegelijkertijd, benadrukt de wetenschapper, is slechts vijftien procent van de Nederlanders immigrant en daarmee is het land een aardige middenmoter en vergelijkbaar met de Verenigde Staten.[5]

De Haas zegt: "Kijk even om je heen. Wie wast er af? Wie maakt er schoon? Of werkt er in de tuinbouw? Dat zijn vaak migranten. Vaak met, maar ook vaak zonder papieren. Ze hebben banen die veel Nederlanders niet willen."[6] Wel is er de laatste jaren een toename van het aantal vluchtelingen uit Syrië en Oekraïne. Tegelijkertijd is de wereldbevolking ook gegroeid, zodat het totaal aantal vluchtelingen nog steeds ongeveer 1 procent bedraagt. Hetzelfde niveau als in de jaren negentig.[7] De politiek laat na, zegt de Haas, om een duidelijke wetgeving over arbeidsimmigratie op te stellen. Het werk in slachterijen, schoonmaakbedrijven en de horeca door buitenlanders wordt gedoogd. Hetzelfde fenomeen ziet de socioloog in Italië, waar premier Giorgia Meloni aan de macht kwam dankzij haar felle anti-migratie retoriek. Tegelijkertijd komen er, onder druk van de werkgevers, grote aantallen migranten naar het land om de tekorten op de arbeidsmarkt op te lossen.

Mythe: Klimaatverandering leidt tot massa emigratie. Toen De Haas nog verbonden was aan de Universiteit van Oxford verrichtte hij samen met andere migratie- en klimaatwetenschappers onderzoek naar deze hypothese. Zij kwamen tot de conclusie dat, ook al verandert het klimaat, de meeste getroffenen toch in de buurt van hun eigen land bleven. De grootste slachtoffers zijn veelal boeren die helemaal niet (ver) weg kunnen, omdat ze eenvoudigweg geen geld hebben. Zij zoeken hun toevlucht in naburige landen. Het angstbeeld van honderden miljoenen Afrikanen of Aziaten op drift klopt niet, betoogt de Haas.

De dynamiek van migratie bewerken

De Haas schetst een beeld van hoe migratiepolitiek eruit zou kunnen zien. Het moet een stelsel van doelstellingen en overeenkomstige wetten zijn, waarbij de uitvoering, het aantal migranten en zelfs de timing van migratie redelijk te voorspellen zijn. Al heeft de migratiestroom een eigen dynamiek, want migranten zijn nu eenmaal geneigd om te kiezen voor landen met soepeler wetgeving en de mogelijkheid voor gezinshereniging.

Als arme landen hun levensstandaard verhogen en betere wegen en onderwijs ter beschikking hebben, trekken meer mensen weg. Jongeren, wier ouders nog arme boer waren, emigreren en gaan op zoek naar beter gekwalificeerde arbeid. Relatief welvarende landen als Turkije en Marokko worden op deze manier immigratielanden en trekken weer mensen uit sub-Saharalanden aan. De grootste groep internationale migranten komt zelfs uit middeninkomenlanden, zoals Marokko, Turkije of Mexico.[8]

Eerder dan een vluchtelingencrisis spreekt de Haas over een asielopvangcrisis. De asielstroom verloopt in pieken en dalen. Om grip te krijgen en misstanden te voorkomen, zou er standaard een buffercapaciteit moeten zijn voor de opvang van asielzoekers. Los van de mensen die hun land vanwege een oorlog ontvluchten, bestrijdt de Haas de gedachte dat migratie een blinde wanhoopsdaad is. Al lijkt dit wel wanneer je de overvolle bootjes op de Middellandse Zee ziet of de migrantenkaravanen die door Mexico trekken . Uit zijn vele gesprekken met mensen aan een grens blijkt, dat zij goed weten, waar ze mee bezig zijn. Hij zegt, dat smokkelaars geen mensen dwingen om op hun schepen plaats te nemen. Migranten zijn gaarne bereid om geld te betalen om ongemerkt aan de andere kant te komen.[3]