Gebruiker:Chescargot/Palamedes (god uit de griekse mythologie)

Palamedes uitvinder van het schaakspel? bewerken

 
Ajax en archilles spelen een bordspel gedurende de Trojaanse oorlog

Palamedes zou het schaakspel bedacht hebben gedurende het beleg van Troje. Dit zou hij gedaan hebben om de verveling onder zijn manschappen tegen te gaan danwel als training van zijn veldheren in de oorlogsvoering.[1]

Dit was tot in de negentiende eeuw een van de heersende theorieën over de uitvinding van het schaakspel. De eerste schaaktijdschrift in de geschiedenis was derhalve naar Palamedes vernoemd.[2] Hoewel deze theorie al vroeg in de negentiende eeuw inklapte, bleef het in Nederland nog decenia lang voortbestaan, en werd het zelfs verder aangewakkerd door Bilderdijk's gedicht in 'Het Buitenleven'.[3] Als gevolg hiervan zijn er in Nederland vele schaakverenigingen naar Palamedes vernoemd.[4][5]

Deze theorie werd uiteindelijk ook in Nederland alsnog ferm ontkracht door onder meer Antonius van der Linde.[5][6] Mede als gevolg hiervan werd Christiaan Messemaker's Schaakvereniging Palamedes in 1886 herdoopt tot Messemaker.[4]

Heden wordt Palamedes' vermeende uitvinding van het schaakspel slechts als een aardige verzinsel gezien dat voortgevloeid zou zijn uit zijn uitvinding van de dobbelsteen.


  1. Vaderlandsche letteroefeningen, tijdschrift, jaargang 1831, pp.722-723
  2. Zie Franse Wikipedia over Palamedes schaaktijdschrift.
  3. Bilderdijk, Willem (1803), Het Buitenleven, in vier zangen, p.13
  4. a b Scholten, H. J. G. M. (1999), Het loopt ongenadiglijk mat: Het Schaakleven in Nederland in de negentiende eeuw. De sociaal-culturele achtergrond van het ontstaan van schaakverenigingen, Bilthoven.
  5. a b Van der Linde, A. (1875), Het schaakspel in Nederland, van Hoften Utrecht.
  6. Van der Linde, A. (1876), Leerboek van het schaakspel, van Hoften Utrecht.