Fred de Graaf

Godefridus Jan (Fred) de Graaf (Roosendaal, 28 februari 1950) is een Nederlands voormalig bestuurder en politicus. Hij is lid van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD).

Fred de Graaf
Fred de Graaf in 2011
Algemene informatie
Volledige naam	Godefridus Jan de Graaf
Geboren	Roosendaal, 28 februari 1950
Partij	VVD
Titulatuur	mr.
Politieke functies
1978-1981	Lid gemeenteraad van Voorschoten
1981-1989	Burgemeester van Leersum
1989-1999	Burgemeester van Vught
1995-1996	Waarnemend burgemeester van Helvoirt
1996-1997	Waarnemend burgemeester van Udenhout
1999-2011	Burgemeester van Apeldoorn
2003-2015	Lid Eerste Kamer der Staten-Generaal
2010-2011	Waarnemend fractievoorzitter VVD Eerste Kamer der Staten-Generaal
2011-2013	Voorzitter Eerste Kamer der Staten-Generaal
2013	Waarnemend burgemeester van Bronckhorst
2014	Waarnemend burgemeester van Amstelveen
2015	Waarnemend burgemeester van Enschede
2017-2018	Waarnemend burgemeester van Heerde
Portaal    Politiek Nederland

Loopbaan

De Graaf studeerde rechten aan de Rijksuniversiteit Groningen. Na diverse banen bij ministeries werd hij in 1981 benoemd tot burgemeester van Leersum. Acht jaar later verruilde hij deze post voor het burgemeesterschap van de gemeente Vught. In 1999 werd hij burgemeester van Apeldoorn, als eerste VVD-burgemeester na vele burgemeesters van CDA-huize.

De Graaf kwam landelijk in het nieuws na de aanslag op Koninginnedag 2009, toen hij, als eerstverantwoordelijke voor de openbare orde in de gemeente Apeldoorn, verschillende persconferenties gaf over het verloop van de gebeurtenissen.

De Graaf was van 2003 tot 2015 lid van de Eerste Kamer. In de senaat was hij voorzitter van de commissie Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO). Na het aftreden van Uri Rosenthal wegens diens benoeming tot Minister van Buitenlandse Zaken was hij enige tijd waarnemend VVD-fractievoorzitter in de Eerste Kamer. Op 28 juni 2011 nam hij het voorzitterschap van de Eerste Kamer over van CDA'er René van der Linden. In deze functie was hij tevens voorzitter van de verenigde vergadering van de Staten-Generaal.

Als gevolg van deze stap trad hij per 1 oktober 2011 af als burgemeester van Apeldoorn. Op 2 februari 2012 keerde De Graaf even terug naar het Apeldoornse raadhuis, voor een crisisdebat over het grondaankoopbeleid van de gemeente in de tijd dat hij burgemeester was.

Als voorzitter van de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal leidde hij op 30 april 2013 de inhuldigingsceremonie van koning Willem-Alexander in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.

Deze ceremonie kreeg een ingrijpende wending voor De Graaf. Hij was verantwoordelijk voor de samenstelling van de Commissie van In- en Uitgeleide, die het nieuwe koningspaar begeleidde bij hun intrede in de kerk. Op 12 juni 2013 publiceerde de Volkskrant een interview met de voorzitter, waarin onder meer een citaat over Tweede Kamerlid Geert Wilders in relatie tot de commissie stond: "In mijn achterhoofd heeft zeker meegespeeld dat het beeld van Wilders naast de koning veel aandacht zou hebben getrokken." De suggestie werd gewekt dat De Graaf een procedurele kunstgreep zou hebben toegepast om Wilders geen lid te maken van de commissie van In- en Uitgeleide.

Het interview leidde tot veel commotie en uiteindelijk tot het aftreden van De Graaf als Eerste Kamervoorzitter op 18 juni 2013. Hij ontkende echter dat hij partijdig had gehandeld. Hij nam het voorzitterschap van de Eerste Kamer waar tot 2 juli 2013 toen de Kamer Ankie Broekers-Knol koos als nieuwe voorzitter.

Van 1 oktober 2013 tot 1 januari 2014 was De Graaf waarnemend burgemeester van Bronckhorst. Van 1 januari 2014 tot 3 juli 2014 was De Graaf waarnemend burgemeester van Amstelveen.

Van 2 januari 2015 tot 2 oktober 2015 was hij waarnemend burgemeester van Enschede. En van 16 oktober 2017 tot 1 januari 2019 was hij waarnemend burgemeester van Heerde.

Familie en onderscheidingen

De Graaf was sinds 1973 getrouwd met Harma Gerda van Buizen (1946-2023) en heeft twee dochters. Hij is lid van de Protestantse Kerk en is woonachtig in Apeldoorn. Op 29 april 2011 werd De Graaf (bij bevordering) benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau, daarvoor was hij op 16 april 1997 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Bronnen, noten en/of referenties

Voorganger: H. Goudsmit	Burgemeester van Leersum 1981 - 1989	Opvolger: C.F. Feith-Hooijer
Voorganger: D. Reitsma	Burgemeester van Vught 1989 - 1999	Opvolger: I.J.P. Keijzer (wnd)
Voorganger: P. Berkhout (wnd)	Burgemeester van Helvoirt (wnd.) 1995 - 1996	Opvolger: -
Voorganger: W.J.A. Dijkstra	Burgemeester van Udenhout (wnd.) 1996 - 1997	Opvolger: -
Voorganger: H.J.E. Bruins Slot	Burgemeester van Apeldoorn 1999 - 2011	Opvolger: J.J.W. Esmeijer
Voorganger: P.R.H.M. van der Linden	Voorzitter van de Eerste Kamer 2011 - 2013	Opvolger: A. Broekers-Knol
Voorganger: H.A.J. Aalderink	Burgemeester van Bronckhorst (wnd.) 2013 - 2014	Opvolger: H.A.J. Aalderink
Voorganger: J.H.C. van Zanen	Burgemeester van Amstelveen (wnd.) 2014	Opvolger: M.M. van 't Veld
Voorganger: P.E.J. den Oudsten	Burgemeester van Enschede (wnd.) 2015	Opvolger: G.O. van Veldhuizen
Voorganger: W.R.J.M. Pijnenburg-Adriaenssen	Burgemeester van Heerde (wnd.) 2017 - 2018	Opvolger: J.A. Koops-Scheele

Mediabestanden

Zie de categorie Fred de Graaf van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.