Filips van Rouvres

Filips van Rouvres ook gekend onder de naam Filips I van Bourgondië (Rouvres-en-Plaine, 1346 – aldaar, 21 november 1361) was vanaf 1347 graaf van Bourgondië en Artesië, vanaf 1349 hertog van Bourgondië en vanaf 1360 graaf van Auvergne en Boulogne. Hij behoorde tot het oudere huis Bourgondië.

Filips van Rouvres
1346-1361
Het zegel van Filips van Rouvres
Graaf van Bourgondië
Periode 1347-1361
Voorganger Johanna III
Opvolger Margaretha
Hertog van Bourgondië
Periode 1349-1361
Voorganger Odo IV
Opvolger Geannexeerd door Frankrijk
Graaf van Auvergne
Periode 1360-1361
Voorganger Johanna I
Opvolger Jan I
Vader Filips van Bourgondië
Moeder Johanna I van Auvergne

Levensloop bewerken

Filips was de zoon van Filips van Bourgondië, erfgenaam van het hertogdom Bourgondië, en gravin Johanna I van Auvergne. Zijn vader was de zoon van hertog Odo IV van Bourgondië en gravin Johanna III van Bourgondië. Odo overleed in het jaar van Filips' geboorte.

In 1347 volgde Filips op amper eenjarige leeftijd zijn grootmoeder op als graaf van Bourgondië en Artesië. In 1349 volgde hij zijn grootvader Odo IV op als hertog van Bourgondië. Bij de kroning van zijn moeder tot koningin van Frankrijk werd hij als vierjarige naar Reims gehaald voor de kroningsplechtigheid en tot ridder geslagen.[1] In 1360 erfde hij van zijn moeder de graafschappen Auvergne en Boulogne. In 1355 huwde hij op 9-jarige leeftijd met Margaretha van Male, dochter en erfgename van Lodewijk van Male, de graaf van Vlaanderen. Op die manier kreeg hij de mogelijkheid om via zijn echtgenote verschillende domeinen te erven: dit waren o.a. de graafschappen Vlaanderen, Nevers en Rethel, het markgraafschap Antwerpen en de hertogdommen Brabant en Limburg.

Omdat Filips van Rouvres wegens zijn minderjarigheid nog niet zelfstandig kon regeren, stond hij onder het regentschap van zijn moeder Johanna, die hertrouwde met koning Jan II van Frankrijk. Na haar dood in september 1360 werd hij volwassen verklaard, waardoor hij zelfstandig kon beginnen regeren.

Dramatische gebeurtenissen bewerken

Het huwelijk van Filips en Margaretha beheerste het nieuws in het domein. Zijn moeder Johanna wilde er haast mee maken omdat ze het gevoel had dat het noodlot haar achtervolgde. In 1355 wist haar zoon op het nippertje aan een ontvoering te ontsnappen. De actoren waren baronnen uit Franche-Comté, op rooftocht naar het kasteel van Rouvres, gewapend met geschut en voorzien van ladders en touwen. Hun poging om Filips te kidnappen draaide op een sisser uit. Filips verbleef tijdens de wintermaanden in het kasteel van Montbard.

Ernstiger was de nederlaag van de Fransen tijdens de slag bij Poitiers op 19 september 1356. Koning Jan de Goede werd gevangengenomen en afgevoerd naar Londen, samen met een groot aantal edelen voor wie losgeld moest worden betaald. Hun onderdanen konden de nederlaag van hun meesters niet verkroppen. Zich blauw betalen aan al die hoge heren met pretentie die zichzelf niet konden verdedigen?

In oktober 1356 werd Bourgondië getroffen door een aardbeving met epicentrum in Bazel. Grote verwoestingen aan gebouwen en weggeslagen bruggen over Saône en Doubs waren het gevolg. Door pest, oorlog en rampen brokkelde het sociale weefsel af en kozen een groep onderdanen liever voor een leven als struikrover of voegden zich bij een bende plunderaars. Hierdoor ondervond het handelsleven schade.[1]

Overlijden en nalatenschap bewerken

In 1361 stierf hij op 15-jarige leeftijd: ofwel aan de pest ofwel aan zijn verwondingen ten gevolge van een rijongeluk. Door zijn jonge leeftijd had Filips nog niet de mogelijkheid gekregen om met Margaretha aan nakomelingen te beginnen. Het hertogdom Bourgondië kwam in handen van Jan II van Frankrijk, die het in 1363 aan zijn jongste zoon Filips de Stoute schonk. In 1369 trouwde Filips van Rouvres' weduwe Margaretha met de nieuwe hertog die zo in 1384 graaf-gemaal van Vlaanderen werd. De graafschappen Bourgondië en Artesië gingen naar Margaretha van Frankrijk, een jongere zus van zijn grootmoeder Johanna III van Bourgondië. De graafschappen Auvergne en Boulogne gingen dan weer naar zijn oudoom Jan I van Auvergne, een jongere halfbroer van zijn grootvader Willem XII van Auvergne.

Voorouders bewerken

Voorouders van Filips van Rouvres
Overgrootouders Robert II van Bourgondië (1248-1306)
∞ 1279
Agnes Capet (1260-1325)
Filips V van Frankrijk (1293-1322)
∞ 1307
Johanna II van Bourgondië (1291-1330)
Robert VII van Auvergne (1282-1325)
∞ 1303
Blanche van Bourbon (1281-1304)
Lodewijk van Évreux (1276-1319)

Margaretha van Artois (1285-1311)
Grootouders Odo IV van Bourgondië (1295-1350)
∞ 1318
Johanna III van Bourgondië (1308-1347)
Willem XII van Auvergne (1300-1332)

Margaretha van Évreux (1307-1350)
Ouders Filips van Bourgondië (1323-1346)
∞ 1284
Johanna I van Auvergne (1293-13320