Europees kampioenschap voetbal mannen

vierjaarlijkse Europees kampioenschap voor de sport voetbal
Zie Europees kampioenschap voetbal vrouwen voor het vierjaarlijks toernooi tussen de nationale vrouwenteams

Het UEFA Europees kampioenschap voetbal mannen (Engels: UEFA European Football Championship, Frans: Championnat d'Europe de football de la UEFA) is het vierjaarlijkse Europees kampioenschap voor de sport voetbal. Het is net als de EK's voor andere sporten een toernooi tussen Europese landenteams. Door middel van voorrondes plaatsen landen zich, (m.u.v. het gastland) waarna in een maand tijd bepaald wordt welk landenteam het beste van Europa is.

UEFA Europees kampioenschap voetbal
De "Coupe Henri Delaunay" (de Europese beker voor landenteams)
Sport Voetbal
Regio Vlag van Europa Europa
Bond/organisator UEFA
Eerste editie 1960 in Frankrijk
Regerend kampioen Vlag van Italië Italië
Recordkampioen Vlag van Duitsland Duitsland
Vlag van Spanje Spanje met 3 titels
Portaal  Portaalicoon   Sport

Geschiedenis bewerken

Al in 1927 bedacht de Franse secretaris-generaal van de FIFA, Henri Delaunay, een Europees kampioenschap voor landenteams. Toch duurde het, mede vanwege de Tweede Wereldoorlog, nog tot 1960 voordat de eerste EK-eindronde plaatsvond. Delaunay, naar wie de beker werd genoemd, maakte het niet meer mee: hij stierf in 1955.

Onder auspiciën van de UEFA, de Europese voetbalbond, wordt dit toernooi sinds 1960 elke vier jaar georganiseerd. De eerste twee edities werden gespeeld onder de naam Europacup voor landen.

Van 1960 tot en met 1976 kwalificeerden vier landen zich voor het eindtoernooi. Uit deze landen werd dan de organisator van de eindronde gekozen. Vanaf 1980 wordt van tevoren bepaald in welk land de eindronde zal plaatsvinden. Sinds 2000 is het ook mogelijk dat twee landen het eindtoernooi gezamenlijk organiseren. Tot en met 1992 namen acht landen deel aan de eindronde. Vanaf 1996 doen zestien landen mee en vanaf 2016 24 landen.[1] De troostfinale werd na het EK van 1980 afgeschaft.

Toekomstige ontwikkelingen bewerken

Michel Platini, tot 2016 voorzitter van de UEFA, zei tijdens een interview dat hij de eindronde van het Europees kampioenschap wilde verplaatsen naar augustus.[2] Hij wil hiermee bereiken dat de spelers na hun vakantie uitgerust aan het toernooi beginnen en niet, zoals nu, net na een druk en vermoeiend seizoen nog zo'n belangrijk toernooi moeten spelen. Daarnaast besloot de UEFA om het toernooi uit te breiden tot 24 landenteams.[1][3] De kans dat de grote voetballanden dan het toernooi missen wordt kleiner, de grote groep landen achter de top heeft meer kans zich te kwalificeren en volgens de UEFA zou het een kwaliteitsimpuls aan het toernooi geven, als landen als Denemarken, Schotland en Engeland zich wel structureel kwalificeren voor het Europees kampioenschap. Deze landen ontbraken op de editie van 2008. Ook zal een toernooi met meer teams en meer wedstrijden meer inkomsten voor de UEFA genereren. Platini kreeg hiervoor de steun van alle landen.

Golden goal en silver goal bewerken

In 1996 werd op het EK in Engeland de golden goal ook wel ‘sudden death’ ingevoerd. Zowel tijdens dit EK, als het daaropvolgende EK van 2000, werd het toernooi gewonnen door een golden goal. In 2002 schafte de UEFA de golden goal weer af. Voor het EK van 2004 werd de silver goal geïntroduceerd. Tijdens dit EK is de silver goal alleen van toepassing geweest tijdens de halve finale tussen Griekenland en Tsjechië, hier won Griekenland de wedstrijd door in de laatste minuut van de eerste verlenging te scoren. In 2006 is de UEFA weer teruggegaan naar het 'oude' verlengingssysteem; twee keer een kwartier verlenging, wanneer de wedstrijd dan nog onbeslist is, beslissen strafschoppen over winst en verlies.

Erelijsten bewerken

Jaar Gastland Winnaar Tweede plaats Derde plaats
1960   Frankrijk

  Sovjet-Unie   Joegoslavië   Tsjecho-Slowakije
1964   Spanje

  Spanje   Sovjet-Unie   Hongarije
1968   Italië

  Italië   Joegoslavië   Engeland
1972   België

  West-Duitsland   Sovjet-Unie   België
1976   Joegoslavië

  Tsjecho-Slowakije   West-Duitsland   Nederland
1980   Italië

  West-Duitsland   België   Tsjecho-Slowakije
1984   Frankrijk   Frankrijk   Spanje   Denemarken
  Portugal
1988   West-Duitsland   Nederland   Sovjet-Unie   Italië
  West-Duitsland
1992   Zweden   Denemarken   Duitsland   Nederland
  Zweden
1996   Engeland   Duitsland   Tsjechië   Engeland
  Frankrijk
2000   België
  Nederland
  Frankrijk   Italië   Nederland
  Portugal
2004   Portugal   Griekenland   Portugal   Nederland
  Tsjechië
2008   Oostenrijk
  Zwitserland
  Spanje   Duitsland   Rusland
  Turkije
2012   Oekraïne
  Polen
  Spanje   Italië   Duitsland
  Portugal
2016   Frankrijk   Portugal   Frankrijk   Duitsland
  Wales
2021   Europa   Italië   Engeland   Denemarken
  Spanje
2024   Duitsland

2028   Verenigd Koninkrijk
  Ierland
2032   Italië
  Turkije

Medaillespiegel bewerken

 Plaats  Land   Goud   Zilver   Brons Totaal
1   Duitsland 3 3 3 9
2   Spanje 3 1 1 5
3   Italië 2 2 1 5
4   Frankrijk 2 1 1 4
5   Sovjet-Unie 1 3 0 4
6   Portugal 1 1 3 5
7   Nederland 1 0 4 5
8   Denemarken 1 0 2 3
9   Tsjecho-Slowakije 1 0 2 3
10   Griekenland 1 0 0 1
11   Joegoslavië 0 2 0 2
12   Engeland 0 1 2 3
13   België 0 1 1 2
13   Tsjechië 0 1 1 2
15   Hongarije 0 0 1 1
15   Rusland 0 0 1 1
15   Turkije 0 0 1 1
15   Zweden 0 0 1 1
15   Wales 0 0 1 1
Totaal 16 16 26 58

Deelnemende landen bewerken

Land 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 EK's
  Albanië X Q 2
  België X X X X X X Q 7
  Bulgarije X X 2
  Denemarken X X X X X X X X X Q 10
  Duitsland X X X X X X X X X X X X X Q 14
  Engeland X X X X X X X X X X Q 11
  Finland X 1
  Frankrijk X X X X X X X X X X Q 11
  Georgië Q 1
  GOS X 1
  Griekenland X X X X 4
  Hongarije X X X X Q 5
  Ierland X X X 3
  IJsland X 1
  Italië X X X X X X X X X X Q 11
  Joegoslavië X X X X 4
  Kroatië X X X X X X Q 7
  Letland X 1
  Nederland X X X X X X X X X X Q 11
  Noord-Ierland X 1
  Noord-Macedonië X 1
  Noorwegen X 1
  Oekraïne X X X Q 4
  Oostenrijk X X X Q 4
  Polen X X X X Q 5
  Portugal X X X X X X X X Q 9
  Roemenië X X X X X Q 6
  Rusland X X X X X X 6
  Schotland X X X Q 4
  Servië en Montenegro X 1
  Slovenië X Q 2
  Slowakije X X Q 3
  Sovjet-Unie X X X X X 5
  Spanje X X X X X X X X X X X Q 12
  Tsjechië X X X X X X X Q 8
  Tsjecho-Slowakije X X X 3
  Turkije X X X X X Q 6
  Wales X X 2
  Zweden X X X X X X X 7
  Zwitserland X X X X X Q 6
Betekenis
Winnaar
Tweede plaats
Derde plaats
Q
Gekwalificeerd voor het EK
X
Deelname aan het EK, eindigde buiten de top 3
Niet deelgenomen aan het EK

Statistieken bewerken

Topscorers aller tijden bewerken

(per 11 juli 2021)

# Naam Land Doelpunten Per toernooi
1. Cristiano Ronaldo   Portugal 14 2004 (2), 2008 (1), 2012 (3), 2016 (3), 2020 (5)
2. Michel Platini   Frankrijk 9 1984 (9)
3. Alan Shearer   Engeland 7 1996 (5), 2000 (2)
Antoine Griezmann   Frankrijk 2016 (6), 2020 (1)
5. Nuno Gomes   Portugal 6 2000 (4), 2004 (1), 2008 (1)
Thierry Henry   Frankrijk 2000 (3), 2004 (2), 2008 (1)
Zlatan Ibrahimović   Zweden 2004 (2), 2008 (2), 2012 (2)
Patrick Kluivert   Nederland 1996 (1), 2000 (5)
Ruud van Nistelrooij   Nederland 2004 (4), 2008 (2)
Wayne Rooney   Engeland 2004 (4), 2012 (1), 2016 (1)
Romelu Lukaku   België 2016 (2), 2020 (4)

Meeste toernooien aller tijden bewerken

Per het EK 2020 heeft Cristiano Ronaldo de meeste EK-toernooien gespeeld met 5 toernooien. Edwin van der Sar staat op de gedeelde 4e plaats met 4 toernooien.

Meeste wedstrijden aller tijden bewerken

(per 19 juni 2021)

# Naam Land Wedstrijden
1. Cristiano Ronaldo   Portugal 23
2. Bastian Schweinsteiger   Duitsland 18
3. Gianluigi Buffon   Italië 17
4. Edwin van der Sar   Nederland 16
Lilian Thuram   Frankrijk 16
Cesc Fàbregas   Spanje 16
Andrés Iniesta   Spanje 16

Trivia bewerken

Externe links bewerken

Zie de categorie UEFA European Championship van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.