Elsbeth Etty

Nederlands journaliste en schrijfster

Elsbeth Jane Etty (Hulshorst, 4 juli 1951) is een Nederlandse neerlandica, literair recensente en columniste.

Elsbeth Etty
Elsbeth Etty (DWDD, 2018)
Persoonlijke gegevens
Volledige naam Elsbeth Jane Etty
Geboren Hulshorst, 4 juli 1951
Nationaliteit Nederlandse
Werkzaamheden
Vakgebied Literaire kritiek
Beroep Literair recensente
Dbnl-profiel
Portaal  Portaalicoon   Onderwijs

Levensloop bewerken

Jeugd en studie bewerken

Elsbeth Etty bezocht de lagere school in Leidschendam. Zij bracht enige tijd door op een internaat in Velp en zat aldaar op het Rhedens Lyceum. Vervolgens studeerde zij Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Ze was actief in de studentenbeweging. In die tijd werd zij lid van de Communistische Partij van Nederland (CPN).

Loopbaan bewerken

Vanaf 1973 tot 1982 werkte zij voor het communistische dagblad De Waarheid, in de laatste jaren als adjunct-hoofdredacteur. Van 1989 tot haar pensionering in 2017 was Etty redacteur literatuur bij NRC Handelsblad.

Etty promoveerde in 1996 cum laude aan de Universiteit Utrecht op een proefschrift over het leven van Henriëtte Roland Holst. De dissertatie verscheen ook in handelseditie, werd bekroond met de Gouden Uil en de Busken Huetprijs en werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs. Etty heeft zelf zitting gehad in diverse jury's voor literaire prijzen, waaronder de P.C. Hooftprijs, de Gouden Uil, de AKO Literatuurprijs en de Libris Literatuur Prijs.

Van 2004 tot 2015 was Etty bijzonder hoogleraar in de Literaire kritiek aan de Vrije Universiteit Amsterdam. De titel van haar inaugurele rede luidde Galopperend op jacht naar een idee: literaire kritiek als journalistiek genre.

In 2007 volgde haar romandebuut Maak jezelf maar klaar, dat niet alleen als roman kan worden gelezen, maar ook als een kritische beschouwing over Harry Mulisch' De ontdekking van de hemel. De kritieken waren in het algemeen matig tot zeer negatief.[1][2]

In 2008 ontving ze de Anne Vondelingprijs voor politieke journalistiek. Het juryrapport stelt dat "ze voor een waakzaam en goed geformuleerd geluid zorgt in het maatschappelijk debat".

Beschuldigingen van plagiaat bewerken

Op 25 april 2012 betichtte hoogleraar Nederlandse Letterkunde Jos Joosten Elsbeth Etty van plagiaat. Haar boek Het ABC van de literaire kritiek uit 2011 zou zonder bronvermelding twee alinea's bevatten die overeenkomen met de bundel Journalistieke cultuur in Nederland van Nel van Dijk en Susanne Janssen. Ook bevat het boek twee alinea's over Menno ter Braak die bijna letterlijk overeenkwamen met het Wikipedialemma over deze criticus en schrijver.[3][4] Etty verontschuldigde zich voor het zonder bronvermelding gebruiken van Journalistieke cultuur in Nederland, maar ontkende bewust te hebben geplagieerd.[5]

Persoonlijk bewerken

Elsbeth Etty is de jongere zus van de voormalige PvdA-politicus Walter Etty. Ze hebben twee oudere zussen en een oudere broer. Etty trouwde in 1999 met de journalist en politicus Gijs Schreuders, die ze kende uit het milieu van De Waarheid en de Communistische Partij van Nederland (CPN).

Uitspraken bewerken

  • In een interview in 1985 omschreef ze het hoofdredacteurschap als een "walgelijke functie".[6]
  • In een artikel in 1991 probeerde ze afstand te nemen van haar communistische verleden.[7]
  • Tijdens het NOS Monarchiedebat in 2011 sprak Etty zich uit voor een republiek.[8]
  • Ze gaf te kennen "moeite te hebben met autoriteit"[9]

Bibliografie bewerken

  • Anet Bleich, Freda Droës, Elsbeth Etty et al. (red.): Posities, problemen en strategieën. In Feminisme en politieke macht, Amsterdam (1982): De Populier.
  • Inleiding bij de Nederlandse vertaling van De arbeidersoppositie van Alexandra Kollontaj (Amsterdam 1983, Instituut voor Politiek en Sociaal Onderzoek). Het Russische origineel Rabocaja oppozicija verscheen in 1921.
  • Willy Dorsman, Elsbeth Etty, Monique Leyenaar et al. (red.): Herverdeling betaalde en onbetaalde arbeid: tussenrapport. Amsterdam (1984): De Populier.
  • Henriëtte Roland Holst-van der Schalk 1869-1952. Artikel in: Anton Korteweg en Murk Salverda (red.), ’t Is vol van schatten hier... (1986, Letterkundig Museum/Bezige Bij)
  • In het gras (1988, columns)
  • ‘..die niemand kan verklaren,..’ : de hogere werkelijkheid van J.J. Voskuil (1998, Drienerwolde-lezing)
  • Henriette Roland Holst 1869-1952: Liefde is heel het leven niet (1996, proefschrift)
  • Dames gaan voor; van Hella Haasse tot Connie Palmen (1999, recensies)
  • Een koe op zolder (2001, columns)
  • Tijdgenoot (2002, columns)
  • Inleiding bij Het laatste gedicht: onsterfelijke gedichten uit Nederland en Vlaanderen (2002, bloemlezing)
  • Brieven aan Ayaan Hirsi Ali (2005, 25 brieven waarvan een van Etty)
  • Het ongeloof (2006, columns)
  • Maak jezelf maar klaar (2007, roman)
  • Chilling!' (2008, columns)
  • De Nederlandse erotische literatuur in 80 en enige verhalen (2011, bloemlezing, samengesteld door Elsbeth Etty in samenwerking met de Koninklijke Bibliotheek (Nederland))
  • ABC van de literaire kritiek (2011)
  • Het bloed van de barones. Seksueel geweld in Langs lijnen van geleidelijkheid (Couperus Cahiers XIII; 350 genummerde en gesigneerde exemplaren) (2012 [=2013])
  • In de man zit nog een jongen. Willem Wilmink - de biografie. Nijgh & van Ditmar, Amsterdam (2019)
  • Minnebrieven aan Maarten. Over Maarten 't Hart en zijn oeuvre. Arbeiderspers, Amsterdam (2019)