Cypro-Minoïsch schrift

Het Cypro-Minoïsch schrift (ook wel Oud-Cypriotisch schrift of Lineair C, afgekort CM) is een tot op heden niet volledig ontcijferd schriftsysteem, vermoedelijk een syllabisch schrift, dat in de Late Bronstijd (ca. 15e-12e eeuw v.Chr.) gebruikt werd. Het schrift is aangetroffen in Ugarit en Latakia. Het schrift heeft zich ontwikkeld uit het Minoïsche Lineair A en is de voorganger van het Cypriotisch schrift, dat van de 11e tot de 4e eeuw in gebruik was.

Cypro-Minoïsch kleiballetje (CM I)[1]
Cypro-Minoïsche kleitablet uit Enkomi (CM II)[2]

Binnen het Cypro-Minoïsch schrift onderscheidt men drie nauw verwante schriftsystemen (CM I, CM II en CM III). Daarnaast is er nog een archaïsche variant, die nog zeer dicht bij het Lineair A staat. Recentelijk zijn echter twijfels geuit of CM I wel een coherente groep vormt.[3] Door vergelijking met verwante ontcijferde schriftsystemen zoals Lineair B en het Cypriotisch schrift, zijn ongeveer 50 lettergreepsymbolen met redelijke zekerheid ontcijferd. Desondanks zijn de teksten in het Cypro-Minoïsch schrift nog niet leesbaar, omdat de Cypro-Minoïsche taal nog onbekend is.

In totaal bestaat het schrift uit 114 lettergreepsymbolen, waarvan er 24 in alle drie de schrifttypen vertegenwoordigd zijn.[4] Vondsten in het Cypro-Minoïsch schrift bestaan hoofdzakelijk uit literaire teksten op gebrande kleitabletten, wellicht votiefinscripties, vijf kleicilinders met nog onbekende functie, en kleine kleiballetjes met inscripties.

Noten bewerken

  1. Emilia Masson, Étude de vingt-six boules d'argile inscrites trouvées a Enkomi et Hala Sultan Tekke (Chypre), (zie onder referenties), pp.14, nr. 8, figuur 8
  2. Émilia Masson, Deux fragments de tablettes chypro-minoennes trouvés a Enkomi en 1953 et 1969, Journal des savants (1978) pp.49-86
  3. Thomas G. Palaima, Cypro-Minoan Scripts, in: Y. Duhoux e.a. (ed.), Problems in Decipherment, Leuven, Peeters, 1997, pp. 121-188
  4. Wellicht moeten de aantallen iets hoger worden weergegeven, omdat ze gebaseerd zijn op de onvolledige lijst van CM I bij Masson, Cyprominoica.

Referenties bewerken

  • Emilia Masson, Étude de vingt-six boules d'argile inscrites trouvées a Enkomi et Hala Sultan Tekke (Chypre), Studies in Mediterranean Archaeology 31,1, Studies in the Cypro-Minoan Scripts 1. Åström, Göteborg 1971. ISBN 91-85058-41-6, ISBN 91-85058-42-4
  • Emilia Masson, Cyprominoica - Repertoires, Documents de Ras Shamra, Essais d'Interpretation, Studies in Mediterranean Archaeology 31,2, Studies in the Cypro-Minoan Scripts 2. Åström, Göteborg 1974. ISBN 91-85058-41-6, ISBN 91-85058-43-2 (bevat o.a. een lijst met lettergreepsymbolen)
  • P. Meriggi, I nuovi testi Ciprominoici, in: Minos 13 (1973) 197ff.
  • Werner Nahm, Studien zur kypro-minoischen Schrift I, Kadmos 20 (1981) 52-63.
  • Werner Nahm, Studien zur kypro-minoischen Schrift II, Kadmos 23 (1984) 164-179.
  • Stephan Hiller, Die kypro-minoischen Schriftsysteme, Archiv für Orientforschung, Beiheft 20. Berger, Horn 1985.
  • E. Masson, A propos du grand cylindre inscrit d'Enkomi, Kadmos 12 (1973) 79-80.
  • O. Masson, Répertoire des inscriptions chypro-minoennes, Minos 5 (1957), 9-27. (met een door latere tekstvondsten inmiddels onvolledige lijst van Cypro-Minoïsche inscripties)
Zie de categorie Cypro-Minoan inscriptions van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.