Constance Quéniaux

Constance Quéniaux
	Constance Quéniaux (1861). Fotograaf: Pesme
Persoonsgegevens
Volledige naam	Constance Adolphine Quéniaux
Geboren	Saint-Quentin, 9 juli 1832
Overleden	Parijs, 7 april 1908
Geboorteland	Frankrijk
Nationaliteit	Frans
Beroep(en)	danseres en demi-mondaine
Oriënterende gegevens
Bekende werken	mogelijk model voor L'Origine du monde
Beïnvloed door	Gustave Courbet
Portaal	Kunst & Cultuur

Constance Adolphine Quéniaux (Saint-Quentin 9 juli 1832 - Parijs 7 april 1908)^[1] was een Frans danseres en demi-mondaine.^[2] Eind september 2018 werd bekend dat ze mogelijk model stond voor het provocerende schilderij L'Origine du monde van Gustave Courbet.^[3]

*L'Origine du monde*, een schilderij van Courbet; naar wordt aangenomen verbeeldt het schilderij het lichaam van Queniaux.

Biografie bewerken

Quéniaux werd in 1832 geboren als dochter van de ongehuwde Marie Catherine Quéniaux. Quéniaux bracht haar kindertijd door in armoede. Toch slaagde ze er op veertienjarige leeftijd in om danseres te worden bij de prestigieuze Parijse Opéra.^[4] Ze werd nooit meer dan een tweederangs danseres en combineerde de aanstelling met prostitutie.^[4] Zoals veel vrouwen in die tijd maakte ze zich goede manieren eigen, in de hoop verder te komen in het leven. Nadat ze haar baan als danseres wegens lichamelijke problemen moest staken, ging ze door met het verkopen van haar lichaam. Daarbij kwam ze in contact met Khalil Bey, Ottomaans-Egyptisch ambassadeur in Parijs, en ze werd zijn maîtresse. Naar nu wordt aangenomen liet de ambassadeur Quéniaux door Courbet op doek vereeuwigen voor zijn erotische schilderijenverzameling.^[5]

De verbintenis met Khalil Bey bracht Quéniaux in vermogende omstandigheden en tegelijk in de betere kringen. Ze moet daarna ook andere minnaars en beschermers hebben gehad, daar Bey slechts enkele jaren in Parijs is gebleven.^[4] Ze bezocht prestigieuze gelegenheden en had contacten met een verscheidenheid aan kunstenaars, onder wie Daniel Auber. Ook deed ze veel aan filantropie, onder meer door actief te zijn voor het Orphelinat des Arts, een instelling voor verweesde kunstenaarskinderen.

Quéniaux overleed in 1908. In haar nalatenschap trof men nog een schilderij van Courbet aan: een stilleven van bloemen. Behalve tulpen en irissen staan er vooral camelia's op, een bloem die sinds La Dame aux camélias van Alexandre Dumas fils symbool stond voor courtisanes.^[3]

Bronnen, noten en/of referenties

(fr) Le fabuleux destin de Constance Quéniaux, la femme représentée dans L'Origine du monde, Le Figaro, 25 september 2018.

↑ Constance L’origine du monde, website Base collaborative Pierfit op Geneanet, met bronvermelding.
↑ (de) Der skandalöseste Unterleib der Kunstgeschichte gehört..., watson.ch, geraadpleegd 26 september 2018. Gearchiveerd op 26 september 2018.
↑ ^a ^b Na 150 jaar is het duidelijk: het is de minnares van de ambassadeur, nos.nl, 25 september 2018. Gearchiveerd op 28 maart 2023.
↑ ^a ^b ^c (fr) Mademoiselle Constance Quéniaux, la femme à "L'Origine du monde", Radio France, 25 september 2018. Gearchiveerd op 6 mei 2022.
↑ Dat Khalil Bey de opdrachtgever van het schilderij was, stond reeds langer vast. Zie: 152 ans après, le modèle de "L'Origine du monde" de Gustave Courbet enfin révélé, Midi Libre, 25 september 2018. Gearchiveerd op 26 september 2018.

[1] Constance L’origine du monde, website Base collaborative Pierfit op Geneanet, met bronvermelding.

[2] (de) Der skandalöseste Unterleib der Kunstgeschichte gehört..., watson.ch, geraadpleegd 26 september 2018. Gearchiveerd op 26 september 2018.

[NOS-3] Na 150 jaar is het duidelijk: het is de minnares van de ambassadeur, nos.nl, 25 september 2018. Gearchiveerd op 28 maart 2023.

[FC-4] (fr) Mademoiselle Constance Quéniaux, la femme à "L'Origine du monde", Radio France, 25 september 2018. Gearchiveerd op 6 mei 2022.

[5] Dat Khalil Bey de opdrachtgever van het schilderij was, stond reeds langer vast. Zie: 152 ans après, le modèle de "L'Origine du monde" de Gustave Courbet enfin révélé, Midi Libre, 25 september 2018. Gearchiveerd op 26 september 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]