Cenberht

koning of onderkoning van de Gewissæ

Cenberht (ook Coenbyrht, Cenbriht, Cenbryht, Coenbryht, Kenbriht genoemd; ? - 661) was sinds de jaren 640 tot 661, een koning[1] of onderkoning van de Gewissæ, een volksgroep, die in de late 7e eeuw als de "West-Saksen" het Angelsaksische koninkrijk Wessex zouden stichten.

Cenwalh
? - 661?
Periode 645-648
Voorganger Cenwalh
Opvolger Cenwalh
Vader Cadda
Dynastie Huis Wessex
Partner Britse prinses (?)
Kinderen Cædwalla
Mul

Leven bewerken

Cenberhts vader was Cadda (ook Cada, Ceadda genoemd) uit het huis Wessex. De naam van zijn moeder is onbekend. De Keltische naam van zijn zoon, Cædwalla (685-688), later ook koning van Wessex, lijkt erop te wijzen dat hij met een Britse prinses was getrouwd.[2] Zijn tweede zoon Mul (686-687) was voor een korte periode koning van Kent.[3]

In 645 viel Penda van Mercia de Gewissæ aan.[4] De toenmalige koning Cenwalh, een verwant van Cenberht, vluchtte daarop naar het hof van koning Anna van East Anglia, die ook een vijand van Penda was.[4] Wie in die periode de heerschappij over het koninkrijk heeft uitgeoefend, is niet geweten.[5] Mogelijkerwijs regeerde Cenberht tijdens Cenwalhs ballingschap.[6] In 648 gelukte het Cenwalh onder onbekende omstandigheden terug aan de macht te komen. Zijn neef Cuthred, de zoon van zijn in 636 overleden broer Cwichelm,[7] liet waarschijnlijk ook zijn aanspraken op de troon gelden. Cenwalh gaf Cuthred[8] in 648 een uitgestrekt gebied van 3.000 hidas bij Ashdown, in Berkshire, een tussen de Gewissæ en Mercia betwist gebied.[5] Cuthred en Cenberht lijken subreguli ("onderkoningen") te zijn geweest.[9] Koning Wulfhere van Mercia viel in 661 Wessex binnen. Cenwalh bereidde zich bij Posentesbyrg (locatie onbekend) voor op de slag. Door Wulfhere achtervolgd, moest hij zich echter te Ashdown in Berkshire terugtrekken.[5] Cuthred en Cenberht stierven in datzelfde jaar.[10]

Bronnen bewerken

Noten bewerken

  1. D.P. Kirby, The Earliest English Kings, Londen - New York, 20002, pp. 39, 100.
  2. J. Cannon - A. Hargreaves, The Kings and Queens of Britain, Oxford, 2009², p. 56.
  3. Angelsaksische kroniek s.a. 685.
  4. a b Angelsaksische kroniek s.a. 645.
  5. a b c B. Yorke, art. Cenwalh, in Oxford Dictionary of National Biography, Oxford, 2004. (digitale versie – betalend)
  6. B. Yorke, Kings and Kingdoms of early Anglo-Saxon England, Londen - New York, 2002, p. 144. Gearchiveerd op 10 juni 2023.
  7. Angelsaksische kroniek s.a. 648.
  8. Het manuscript E van de Angelsaksische kroniek noemt hem hier Eadred (s.a. 648).
  9. B. Yorke, Kings and Kingdoms of early Anglo-Saxon England, Londen - New York, 2002, pp. 143-146. Gearchiveerd op 10 juni 2023.
  10. Angelsaksische kroniek s.a. 661.

Referenties bewerken

  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Cenberht op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • J. Cannon - A. Hargreaves, The Kings and Queens of Britain, Oxford, 2009², p. 55-56. ISBN 9780199559220
  • D.P. Kirby, The Earliest English Kings, Londen - New York, 20002. ISBN 9780415242110
  • B. Yorke, Wessex in the early Middle Ages (Studies in the Early History of Britain), Londen - New York, 1995. ISBN 9780718518561
  • B. Yorke, Kings and Kingdoms of early Anglo-Saxon England, Londen - New York, 2002. ISBN 9780415166393 (digitale versie [PDF; 6,2 MB])
  • B. Yorke, art. Cenwalh, in Oxford Dictionary of National Biography, Oxford, 2004. (digitale versie – betalend)

Externe links bewerken

  • Cenberht (1) in Prosopography of Anglo-Saxon England (PASE).
  • Cœnberht in Foundation for Medieval Genealogy.