Spoorlijn Oranienburg - Jüterbog

spoorlijn in Duitsland
(Doorverwezen vanaf Brandenburger Umgehungsbahn)

De spoorlijn Oranienburg - Jüterbog, ook wel Umgehungsbahn of Brandenburger Umgehungsbahn genoemd, was een spoorlijn tussen Oranienburg en Jüterbog in de Duitse deelstaat Brandenburg. De verschillende deeltrajecten zijn/waren als spoorlijn 6505 (Oranienburg - Nauen), 6105 (Nauen - Priort), 6068 (Priort - Golm) en 6115 (Golm - Jüterbog) onder beheer van DB Netze.

Umgehungsbahn
DB 6505 Oranienburg - Nauen
DB 6105 Nauen - Priort
DB 6068 Priort - Golm
DB 6115 Golm - Jüterbog
Totale lengte128,2 km
Spoorwijdte1435 mm
Geopend1894 / 1904
Huidige statusgedeeltelijk in gebruik
Geëlektrificeerdgedeeltelijk
Aantal sporen1
Beveiliging of treinbeïnvloedingIndusi
Treindienst doorDeutsche Bahn
Traject
STR van Neustrelitz
KSBHFaBHF 38,1 Oranienburg
STReABZglexSTR+r
STRSTRlxKRZo naar Berlijn
STRlSTRqxKRZo S-Bahn van Berlijn
exSTR+lexSTRr
exHST 35,2 Oranienburg Süd
exABZgr 34,6 Anst Kaltwalzwerk
exhKRZWae Oder-Havel-Kanal
exHST 32,3 Eden
exABZgl naar Velten
exBHF 31,0 Germendorf
exBST 26,8 Bk Sommerswalde
xABZg+l van Hennigsdorf
BHF 20,6 Kremmen
xABZgr naar Neuruppin
exHST 14,2 Flatow
exBHF 9,6 Börnicke
exHST 6,3 Kienberg
xABZg+r van Neustadt
BHF
0,0
90,1
Nauen
eABZgl naar Velten
xABZgl naar Berlijn
exBHF 85,4 Bredow
xABZgxr+r van Rathenow
BHF 81,1 Wustermark
hKRZWae Havelkanal
ABZgl naar Berlijn
ABZg+l van Falkenhagen en Berlijn
eHST 77,3 Elstal
BHF 75,1 Priort
DST 70,4 Satzkorn
HST 67,9 Marquardt
hKRZWae Sacrow-Paretzer Kanal
eHST 65,5 Bornim-Grube ex Bf
BHF 62,7 Golm
ABZgr naar Werder en naar Saarmund
ABZg+r van Werder
BHF 58,8 Potsdam Park Sanssouci vroeger: Wildpark
ABZgl+l van en naar Potsdam Hbf
eBHFBHF 56,2 Potsdam Pirschheide
STRlKRZuSTRq Außenring
hKRZWae Templiner See
HST 53,0 Caputh-Geltow
hKRZWae Havel
HST 51,9 Caputh-Schwielowsee
BHF 47,5 Ferch-Lienewitz
xABZglr naar Belzig en Michendorf
xKRZo Wetzlarer Bahn
xABZg+l van Michendorf
BHF 40,0 Beelitz Stadt
BHF 36,0 Elsholz
BHF 31,2 Buchholz (Zauche)
eABZg+r van Belzig
BHF 20,0 Treuenbrietzen
HST 17,7 Treuenbrietzen Süd
eHST 15,1 Frohnsdorf
eBHF 11,5 Tiefenbrunnen
BHF 7,1 Altes Lager
eABZgr naar Lutherstadt Wittenberg
ABZg+r van Lutherstadt Wittenberg en van Falkenberg
BHF 0,0 Jüterbog
STR naar Berlijn

Geschiedenis

bewerken

Tegen het eind van de 19e eeuw werd het de wens van het leger om sporen rond Berlijn aan te leggen. Ook voor het goederenvervoer werd in 1902 een project gestart. Dit bestond uit een aan te legen Umgehungsbahn spoorlijn tussen Jüterbog via Potsdam, Nauen en Kremmen naar Oranienburg. Zo werden de volgende spoorwegmaatschappijen met elkaar verbonden.

De Magdeburger Bahn, de Lehrter Bahn en de Hamburger Bahn gebruikten de Umgehungsbahn tussen Potsdam Park Sanssouci over Wustermark en Nauen. In de volgende jaren werd het traject verlengd van Berlijn naar Jüterbog een de Anhalter Bahn en Oranienburg aan de Preußische Nordbahn.

Het traject werd in 1915 verlengd van Nauen over Kremmen naar Oranienburg.

In de jaren '20 werd het rangeerstation Seddin bij Potsdam aan de Berlin-Blankenheimer Bahn gebouwd. Tevens werd het traject Seddin bij Potsdam over Saarmund aan de Berliner Außenring naar Großbeeren aan de Anhalter Bahn geopend.

In de periode 1940/41 werd een provisorische verbinding gerealiseerd van Teltow aan de Anhalter Bahn over Schönefeld door Oost-Berlijn en Berlijn-Karow aan de Stettiner Bahn.

Na de Tweede Wereldoorlog en de deling van Duitsland werd de Umgehungsbahn een belangrijk onderdeel van het spoorwegnet van de Deutsche Reichsbahn. In begin 1950 werd bij station Altes Lager een verbindingsboog met de Anhalter Bahn.

Na de bouw van de muur en de sluiting van de Hamburger Bahn werd sinds december 1961 het treinverkeer over het trajectdeel tussen Wustermark en Nauen over de Bredower Kurve geleid. Voor goederenvervoer bleef dit een reservetraject. Het rangeerstation Steddin was een belangrijk knooppunt ook met Transitzüge naar West-Berlijn.

In 1967 werd personenvervoer op het traject tussen Nauen en Oranienburg stilgelegd. Het goederenvervoer werd omgeleid via de Berliner Außenring.

Het goederenvervoertraject tussen Nauen en Oranienburg werd in de jaren 90 in fases stilgelegd. Op 22 april 1993 het traject tussen Kremmen en Germendorf, op 1 februari 1996 het traject tussen Germendorf en Oranienburg en op 30 april 1996 het traject Wustermark - Bredow - Nauen.

Treindiensten

bewerken

De Deutsche Bahn verzorgt het personenvervoer op dit traject met RE / RB treinen.

  • RE 4 Regional-Express: Wismar - Wittenberge - Berlijn Hbf (laag) - Jüterbog
  • RB 20 Regionalbahn: Oranienburg - Potsdam Hbf
  • RB 22 Regionalbahn: Flughafen BBI / later Königs Wusterhausen - Potsdam Hbf
  • RB 23 Regionalbahn: Michendorf - Potsdam Hbf
  • RB 33 Regionalbahn: Berlijn-Wannsee - Jüterbog

Aansluitingen

bewerken

In de volgende plaatsen was of is er een aansluiting van de volgende spoorwegmaatschappijen:

Oranienburg

bewerken

Kremmen

bewerken
  • Berlin-Hamburger Bahn spoorlijn tussen Berlijn en Hamburg
  • OKE (DB 6509) spoorlijn tussen Nauen en Velten (Mark)
  • DB 6508 spoorlijn tussen Nauen en Neugarten
  • RSN smalspoor lijn tussen Rathenow en Nauen (750 mm)

Wustermark

bewerken

Aansluiting Wustermark

bewerken

Aansluiting Golm

bewerken

Aansluiting Potsdam Wildpark Süd/Ost

bewerken
  • Stammbahn spoorlijn tussen Berlijn en Maagdenburg

Potsdam Pirschheide

bewerken

In 1958 werd station Potsdam Süd aangelegd met perrons aan de Umgehungsbahn (Brandenburg) en aan de Berliner Außenring. Het station werd toen Potsdam Hbf genoemd. Later kreeg het station de naam Potsdam Pirschheide. Het perron aan de Berliner Außenring wordt niet meer gebruik voor personenvervoer.

Aansluiting Lienewitz / Beelitz

bewerken

Treienbrietzen

bewerken

Jüterbog

bewerken

Elektrische tractie

bewerken

Een deel van het traject werd geëlektrificeerd met een spanning van 15.000 volt 16 2/3 Hz wisselstroom.

Literatuur

bewerken
bewerken
  • (de) Umgehungsbahn op www.bahnstrecken.de