Bisdom Gent

bisdom van de Rooms-katholieke kerk in België

Het Bisdom Gent (Latijn: Dioecesis Gandavensis) is een van de acht bisdommen die samen de Belgische kerkprovincie vormen.[1] Het omvat de volledige provincie Oost-Vlaanderen en de Antwerpse gemeente Zwijndrecht. Het bisdom telt 10 dekenaten en deze omvatten 424 parochies. Op 31 december 2006 telde het bisdom 532 priesters en 77 permanente diakens.

Bisdom Gent
Symbolen
Wapen
Basisgegevens
Land België
Kerkprovincie aartsbisdom Mechelen-Brussel
Bisschopszetel Gent
Kathedraal Sint-Baafskathedraal
Patroonheilige Bavo van Gent
Website https://www.kerknet.be/bisdomgent/
Geschiedenis
Oprichting 1559
Hiërarchie
Bisschop Lode Van Hecke
Kapittel Sint-Baafskapittel
Statistieken
Oppervlakte 3.000 km²
Bevolking 1.300.000
Dekenaten 10
Parochies 424
Locatie
Bisdom Gent
Portaal  Portaalicoon   Christendom

Geschiedenis

bewerken

Oprichting (1559)

bewerken
 
Het bisdom Gent op een kaart van L.D. Devreese uit 1789

Het bisdom werd opgericht door paus Paulus IV op 12 mei 1559 door de bul Super universas, die hiermee de bisdommen in de Nederlanden opnieuw indeelde. Voordien maakte het huidige bisdom Gent deel uit van drie bisdommen. Het gebied ten oosten van de Schelde behoorde tot het oude bisdom Kamerijk. Het gebied ten westen van de Schelde was een deel van het bisdom Doornik. En de parochies Assenede en Boekhoute hoorden bij het bisdom Utrecht, dat bij dezelfde bul tot aartsbisdom verheven werd.

Het bisdom Gent was bij zijn oprichting kleiner dan tegenwoordig. De oostgrens met het aartsbisdom Mechelen-Brussel was de Schelde, hoewel enkele plaatsen op de rechteroever – waaronder Dendermonde, Wetteren en Lebbeke – toch bij Gent werden gevoegd. Eeklo behoorde samen met enkele andere parochies uit die buurt tot het bisdom Brugge, terwijl Tielt en omgeving tot het Gentse bisdom behoorden.

Concordaat (1801)

bewerken

Als gevolg van het Concordaat van 15 juli 1801 tussen paus Pius VII en Napoleon werden de bisdommen Ieper en Brugge afgeschaft en opgenomen in het bisdom Gent dat overeenkwam met de departementen Leie en Schelde (inclusief Zeeuws-Vlaanderen). Het bisdom telde drie bestuurlijke districten (Gent, Ieper, Brugge) en één seminarie dat in Gent gevestigd was.

Belgische bisdommen (1834)

bewerken

Op 24 mei 1834 richtte paus Gregorius XVI het bisdom Brugge weer op, dat gelijk viel met het huidige West-Vlaanderen, en zo kwam het bisdom Gent weer ongeveer gelijk te liggen met Oost-Vlaanderen. De gemeenten Burcht en Zwijndrecht gingen in 1923 over naar de provincie Antwerpen, maar de parochies Sint-Martinus (in Burcht) en Heilig-Kruis (in Zwijndrecht) bleven wel bij het decanaat Beveren en dus bij het bisdom Gent.

Bestuur

bewerken
 
Bisschoppelijk Paleis in Gent
 
Sint-Baafskathedraal

Het dagelijks bestuur van het bisdom ligt bij de bisschop van Gent. De huidige bisschop is Lode Van Hecke. Hij is de 31e bisschop van Gent. Hij wordt bijgestaan door verschillende raden, die meestal uit kanunniken, vicarissen en hoge geestelijken bestaan.

  • De bisschopsraad, waarvan hij voorzitter is. Door de benoeming van Van Hecke tot bisschop van Gent is de huidige bisschopsraad per definitie ontslagnemend. Volgende kanunniken waren tot de datum van zijn benoeming lid van deze raad: Joris De Jonghe (vicaris-generaal), Albert Van De Kerckhove, Joris Polfliet, Luk De Geest en Stefaan Van der Kelen, alsook de bisschoppelijk gedelegeerden: de heer Peter Malfliet - tevens woordvoerder van de bisschop - en zuster Joëlle Vanhoeck.
  • Het consultorencollege, waarvan de kanunnik Ludo Collin lid is, nevens een paar andere geestelijken.
  • De Priesterraad, de financiële adviesraad, de Diocesane commissie van Permanent Diaconaat, een pastorale raad en het Sint-Baafskapittel. Al deze organen staan de Bisschop bij in zijn taak.

De Sint-Baafskathedraal, waar de kathedra van de bisschop staat, wordt geleid door de kathedrale kerkfabriek, onder leiding van de kanunniken Collin en François.

Vicarissen-generaal

bewerken
Begin Einde
1803 Ambrosius Goethals
1834 Livinus Sonneville
1836 1849 Guillaume De Smet
1879 Gustave De Battice
1892 Felix Vercruyssen
1931 Ferdinand Claeys-Boúúaert
1940 Karel Justinus Calewaert
1948 Oscar Joliet
1951 Georges De Keersmaeker
1952 Oscar Schelfhout
1961 Leo De Kesel
1974 Achiel Roets
Paul Van Puyenbroeck
1995 Georges De Lange
2015 Joris De Jonghe
2022 Joris Polfliet

Bekende priesters, prelaten en geestelijken

bewerken

Heiligen uit het bisdom Gent

bewerken

Bedevaartsoorden

bewerken

Religieuze Instituten

bewerken

Abdijen

bewerken

Thans is er slechts 1 abdij, gelegen op grondgebied van het bisdom: de Abdij van Dendermonde

Voormalige vrouwenabdijen en kloosters
Voormalige abdijen
andere congregaties

Begijnhoven

bewerken

Heiligen en gedenkdagen in het bisdom

bewerken
 
H. Bavo, patroon van het bisdom

Zie ook

bewerken
  Zie ook Lijst van parochies van het bisdom Gent voor een uitgebreid overzicht van de decanaten met hun federaties en parochies
bewerken
Zie de categorie Bisdom Gent van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.