Binche

stad en gemeente in Henegouwen (Wallonië), België

Binche is een Belgische stad en gemeente in de provincie Henegouwen. De gemeente telt zo'n 33.000 inwoners. Binche is vooral bekend om zijn carnaval. De 14e-eeuwse stadswallen van Binche zijn de best bewaarde van België.

Binche
Stad in België Vlag van België
Binche (België)
Binche
Geografie
Gewest Vlag Wallonië Wallonië
Provincie Vlag Henegouwen Henegouwen
Arrondissement La Louvière
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
61,22 km² (2021)
77,79%
12,24%
9,97%
Coördinaten 50°24'37,0814"NB, 4°9'54,5868"OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
33.649 (01/01/2023)
47,79%
52,21%
549,62 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
19,28%
59,96%
20,76%
Buitenlanders 9,13% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Laurent Devin (PS)
Bestuur PS, MR-CI
Zetels
PS
UNION
MR-CI
Ecolo
31
20
5
5
1
Economie
Gemiddeld inkomen 17.430 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 14,04% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
7130
7130
7131
7133
7134
7134
7134
7134
Deelgemeente
Binche
Bray
Waudrez
Buvrinnes
Épinois
Leval-Trahegnies
Péronnes-lez-Binche
Ressaix
Zonenummer 064
NIS-code 58002
Politiezone Anderlues-Binche
Hulpverleningszone Henegouwen-Centrum
Website www.binche.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement La Louvière
in de provincie Henegouwen
Portaal  Portaalicoon   België
Binche en zijn stadsmuren
Gilles draagt hun wassen masker.

Kernen bewerken

Naast Binche zelf bestaat de gemeente sinds de fusie van 1977 nog uit zeven andere deelgemeenten.

Deelgemeenten bewerken

# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Binche 3,64 8.691 2.388 58002A
2 Ressaix 4,27 4.078 955 58002B
3 Leval-Trahegnies 7,78 6.411 824 58002C
4 Épinois 3,63 1.718 474 58002D
5 Buvrinnes 16,37 1.950 119 58002E
6 Waudrez 8,97 2.720 303 58002F
7 Bray 6,30 2.992 475 58002G
8 Péronnes-lez-Binche 10,27 4.888 476 58002H

Demografische ontwikkeling bewerken

Demografische ontwikkeling voor de fusie bewerken

  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976= inwoneraantal op 31 december
  • 1890: Aanhechting van Battignies in 1881

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[1]
1992 32.908
1993 32.929
1994 32.852
1995 32.730
1996 32.499
1997 32.381
1998 32.361
1999 32.185
2000 32.190
2001 32.144
2002 32.344
2003 32.243
2004 32.227
2005 32.394
2006 32.409
2007 32.508
2008 32.672
2009 32.687
2010 32.749
2011 32.929
2012 33.002
2013 33.091
2014 33.187
2015 33.297
2016 33.445
2017 33.545
2018 33.598
2019 33.473
2020 33.448
2021 33.416
2022 33.470
2023 33.649
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Geschiedenis bewerken

Binche is in de middeleeuwen ontstaan aan de Chaussée Brunehaut, een deel van de "Via Belgica" tussen Bavay en Tongeren. De oudste vermelding van de plaats luidt Bincium (1124), latere zijn Binchium (12e eeuw), Binzium (1159), Bins (ca. 1162), Bince (1179) en Binc (1181).[2] Nederlandse exoniemen zijn Bing, Bins en Bijns. Binche was een verblijfplaats van de Henegouwse graven en kreeg in 1124 stadsrechten van Yolanda van Gelre.[3] Haar zoon Boudewijn IV "de Bouwer" liet de stad omringen met een verdedigingsmuur. In de 13e en 14e eeuw kwamen de huidige, grotere stadsmuren tot stand. De ruim 2 km lange en 6 à 10 m hoge muren werden rechtstreeks op de rots gebouwd of waar die ontbrak op funderingsbogen. De omwalling, die zes stadspoorten en dertig torens telde, onderging enige transformaties in de 15e eeuw.

In 1545 schonk keizer Karel V de stad, de heerlijkheid en het kasteel van Binche aan zijn zus Maria van Hongarije, de landvoogdes die notoir verzot was op jagen. Op de plek van het 12e-eeuwse slot liet ze een renaissancepaleis optrekken door Jacques Dubrœucq, waarrond een prachtige muzentuin kwam. Voor de inrichting liet ze kunstwerken maken door Titiaan, Michiel Coxcie en Pieter Coecke van Aelst. Het hofleven van de Habsburgers kende hier enkele hoogtepunten, zoals in 1549 het feest dat bekend kwam te staan als de Triomf van Binche. Tijdens de Italiaanse Oorlog liet Maria het kasteel Folembray van koning Hendrik II van Frankrijk vernielen, maar het kwam haar duur te staan. Hij organiseerde in 1554 een ongeziene wraakexpeditie die het kasteel en de stad aan de vlammen prijsgaf, naast andere eigendommen van haar in Mariemont, Trazegnies, Le Roeulx en Philippeville. Op de ruïnes liet hij een boodschap achter: Dwaze koningin, Folembray zal je bijblijven. Binche werd herbouwd maar niet het kasteel.

Nadat Don Juan en Parma eerder in 1578 het stadje hadden heroverd op de Staatsen, werd het in de herfst van 1578 twee weken belegerd en ingenomen door de hertog van Anjou. Al op 6 januari 1579 echter sloten de Staten van Henegouwen, Artesië en Rijsels-Vlaanderen de Unie van Atrecht, waarbij ze afstand namen van de Nederlandse Opstand en zich onder voorwaarden weer verzoenden met de Spaans-Habsburgse regering.

Bij de Vrede van Aken (1668) verwierf Frankrijk Binche, met inbegrip van haar rechtsgebied bestaande uit 51 kastelen en dorpen, maar bij de Vrede van Rijswijk (1697) moest het alles weer afstaan aan de Spaanse Nederlanden.

De Industriële Revolutie zorgde in Binche voor een ongekende bedrijvigheid. Op haar grondgebied werd steenkool ontgonnen en verschenen terrils. Ook kwamen er baksteenfabrieken, leerlooierijen, glasblazerijen, brouwerijen, kalkovens en zeepziederijen. Duizenden mensen werkten in de thuisnijverheid als kantklosser, kleermaker of schoenmaker. Het postgebouw en het station stammen uit deze tijd.

Na de Tweede Wereldoorlog waren het textielfabrieken die het stadsbeeld bepaalden. Ze verdwenen in de crisis van de jaren 70.

Bezienswaardigheden bewerken

Galerij bewerken

 
Maria van Hongarije ontvangt haar broer, keizer Karel V in haar paleis van Binche

Cultuur bewerken

Binche is vooral bekend om zijn eeuwenoude carnaval. Vooral de Gilles met hun traditionele kostuums zijn wereldvermaard. Lange tijd dacht men dat het carnaval voor het eerst in 1549 georganiseerd werd door Maria van Hongarije ter ere van een bezoek van haar broer keizer Karel V en zijn zoon Filips II, maar deze theorie is niet langer houdbaar, want er zijn al verwijzingen naar een carnaval in Binche in 1395. Sommige verwijzingen naar de Nieuwe Wereld vinden mogelijk wel hun oorsprong in de feestelijkheden die Maria destijds in haar paleis inrichtte. Hovelingen zouden zich toen hebben verkleed als indianen, ter ere van de veroveringen van Francisco Pizarro op de Inca's. Het Internationaal Museum van het Carnaval en het Masker belicht de carnavalstraditie van Binche.

In 2003 plaatste de UNESCO het carnaval van Binche op de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid.

Er bestaat een kantsoort die 'Binche' heet, te zien in het kantmuseum van de stad.

Binche is mogelijk de stad van herkomst van de vader, de kleermaker Jan Bijns Lambertsz, of voorvader(s) van de Antwerpse schrijfster Anna Bijns (1493–1575).[4][5][6]

Sport bewerken

Binche is bekend van de wielersport. De wielerploeg Wanty-Gobert heeft er haar thuisbasis. Binche is tevens start- en aankomstplaats van de eendagskoers Binche-Chimay-Binche. In het verleden heette deze koers Binche-Doornik-Binche. Binche was in 2019 startplaats van de derde etappe van de Ronde van Frankrijk. Deze etappe naar Épernay werd gewonnen door de Fransman Julian Alaphilippe. In 2022 was de plaats eveneens de startplaats voor een etappe in de Ronde van Frankrijk. Deze zesde etappe naar Longwy werd gewonnen door de Sloveen Tadej Pogačar.

Politiek bewerken

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij 10-10-1976[7] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[8] 14-10-2012[9] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 31 % 31 % 31 % 31 % 31 % 31 % 31 % 31
PS 50,35 18 57,94 20 57,73 20 56,6 21 34,05 11 39,7 14 57,04 20 57,00 20
PRL1 / PRL-MCC2 / MRB3 / MR4 / MR-CI5 11,131 3 - - - 11,962 3 6,663 1 13,174 3 15,595 5
ECOLO - - 8,37 2 7,62 1 6,26 1 4,11 0 - 6,27 1
UNION - - - - 47,73 16 45,93 16 23,4 7 16,69 5
PSC1 / CDH2 25,91 8 - 17,121 5 - - - 6,382 1 -
NG - - - 16,14 5 - - - -
OSER - - - 12,11 3 - - - -
GU - - - 6,34 1 - - - -
AGIR - - 16,11 4 - - - - -
RC - 29,5 10 - - - - - -
UAC - 7,85 1 - - - - - -
RW 7,86 2 - - - - - - -
Anderen(*) 4,76 0 4,71 0 0,67 0 1,18 0 - 3,60 0 - 4,45 0
Totaal stemmen 19961 20146 20064 19884 20676 21881 21712 22192
Opkomst % 93,16 92,08 91,91 93,43 88,47 88,24
Blanco en ongeldig % 3,92 5,81 6,05 8,04 7,48 6,14 6,56 8,56

(*) 1976: PCB (4,76%) / 1982: PCB (4,71%) / 1988: PTB (0,67%) / 1994: PTB (1,18%) / 2006: DLC (0,78%), MCB (2,82%) / 2018: Chrétien (1,22%), DéFI (3,23%).
De grootste partij is in kleur.

Geboren bewerken

Zie ook bewerken

Literatuur bewerken

Externe links bewerken

Zie de categorie Binche van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.