Spoorlijn St. Gallen - Appenzell

spoorlijn in Zwitserland

De spoorlijn St. Gallen - Gais - Appenzell is een Zwitserse spoorlijn. De lijn was tussen 1889 en 1987 de voormalige particuliere spoorwegonderneming Elektrische Bahn St. Gallen–Gais–Appenzell (afgekort SGA). Sinds 2006 maakt deze spoorlijn deel uit van de Appenzeller Bahnen (AB).

Elektrische Bahn St. Gallen–Gais–Appenzell
St. Gallen - Gais - Appenzell
Totale lengte20,06 km
Spoorwijdte1000 mm
Aangelegd doorElektrische Bahn St. Gallen–Gais–Appenzell (SGA)
Geopend1889
Huidige statusin gebruik
Type tandstaaftandradsysteem Riggenbach-Klose
Geëlektrificeerdja
Aantal sporen1
Baanvaksnelheid80 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloedingIndusi
Treindienst doorAppenzeller Bahnen (AB)
Traject
STRuSTR+l < ex TB lijn van Trogen
BHFBHFKBHFa
80.49
21.42
St. Gallen (670 m)
STRABZg+lSTRr
STRrSTR << SBB lijn naar Winterthur
SOB lijn richting Luzern
eBS2+lBS2+r
exKMWtSTRa begin tandstaaf
exSTRtSTR < Ruckhaldetunnel
exKMWtSTRe eind tandstaaf
eBS2lBS2r
HST 2.22 Riethüsli
DST 2.56 Liebegg
BHF 3.86 Lustmühle
BHF 5.15 Niederteufen
HST 5.77 Sternen bei Teufen
HST 6.32 Stofel
BHF 7.16 Teufen
STRo Goldibach 94 m
BHF 9.25 Steigbach
BHF 10.63 Bühler
HST 12.05 Strahlholz
HST 12.37 Zweibrücken
BHF 13.91 Gais
ABZgl AG lijn naar Altstätten
BS2+lBS2+r
KDSTeSTR depot en werkplaats
BS2c2BS2r
BHF 16.18 Sammelplatz
HST 18.40 Hirschberg
STRo Hirschberg 64 m
STRo Sitter Appenzell 296 m
ABZg+l AWW lijn van Wasserauen
BHF 20.06 Appenzell
STR AB lijn naar HerisauGossau SG

Geschiedenis

bewerken

Door de Appenzeller-Strassenbahn-Gesellschaft (ASt) werd op 1 oktober 1889 het traject Sankt GallenGais geopend. In de volksmond werd deze lijn Gaiserbahn genoemd. De voortzetting van Gais naar Appenzell volgde op 1 juli 1904.

De ASt veranderde op 23 januari 1931 de naam in Elektrische Bahn St. Gallen–Gais–Appenzell (SGA).

Reeds in 1970 werkten de directie van de SGA samen met de directie van de Appenzeller Bahn (AB).

Om normaalsporige goederenwagens op het meterspoornet te kunnen vervoeren werd op 1 juli 1978 een nieuw rolbokinstallatie in Gossau in bedrijf genomen. Met dit vervoer wordt het traject Gossau – Appenzell – Wasserauen bedient. Vanaf 1989 werd het rolbokbedrijf uitgebreid tot het traject Appenzell – Gais – Teufen.

Op 1 januari 1988 fuseerde de SGA met de Appenzeller Bahn (AB) tot de Appenzeller Bahnen.

Tandradsysteem

bewerken

De SGA maakt gebruik van het tandradsysteem Riggenbach-Klose. Riggenbach is een tandradsysteem ontwikkeld door de Zwitserse constructeur en ondernemer Niklaus Riggenbach (1817-1899).

In 1949 fuseerde de SGA met de Altstätten–Gais-Bahn (AG) en gingen verder als Elektrische Bahn Sankt Gallen-Gais-Appenzell (SGA).

Elektrische tractie

bewerken

Het traject van de ASt werd op 23 januari 1931 geëlektrificeerd met een spanning van 1500 volt gelijkstroom.

Afbeeldingen

bewerken

Literatuur

bewerken
  • Hardegger Josef, 100 Jahre Gaiserbahn, 1889-1989. Verlag Schläpfer, Herisau, 1989, ISBN 3-85882-063-6
  • Wägli Hans G., Bahnprofil Schweiz '05. Diplory Verlag, Grafenried, 2004.
  • Tradition & Fortschritt der Appenzeller Bahnen AB/SGA. Herausgeber Appenzeller Bahnen AB/SGA, Herisau, 1981.
  • Gächter Arthur, Die «Appenzeller Strassenbahn», St. Gallen–Gais–Appenzell, 1889-1940. Im Selbstverlag des Verfassers, Teufen AR, 1956.
  • Eisenbahnatlas Schweiz. Schweers + Wall, Aachen 2004, ISBN 3-89494-122-7.

Zie ook

bewerken
bewerken
  • (de) Appenzeller Bahnen - Officiële site
  • (de) Private Seite zur AB