Alexandre Luigini

Alexandre Luigini
	Alexandre Luigini in 1887 ; Bibliothèque nationale de France
Volledige naam	Alexandre-Clément-Léon-Joseph Luigini
Geboren	9 maart 1850
Overleden	29 juli 1906
Land	Frankrijk
Jaren actief	34 jaar
Nevenberoep	muziekpedagoog, dirigent en violist
Instrument	viool
Leraren	Joseph Massart, Augustin Savard, Jules Massenet
Belangrijkste werken	Ballet égyptien, Ballet russe, Les caprices de Margot, Gloria victis!
	(en) Discogs-profiel;
	(en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Alexandre-Clément-Léon-Joseph Luigini (Lyon, 9 maart 1850 – Parijs, 29 juli 1906) was een Frans componist, muziekpedagoog, dirigent en violist.

Levensloop bewerken

Luigini groeide in een muzikantengezin op. Zijn grootouders waren afkomstig uit Modena, maar vertrokken naar Frankrijk, omdat zijn grootvader een aanstelling als trompettist aan het Grand-Théâtre in Lyon kreeg. Zijn vader Joseph Luigini was eveneens muzikant, componist en dirigent en werd later dirigent van het orkest van het Grand-Théâtre te Lyon. Alexandre Luigini studeerde aan het Conservatoire national supérieur de musique in Parijs bij Joseph Massart (viool), Augustin Savard (harmonie) en Jules Massenet (compositie). Na het behalen van zijn diploma's, onder meer met een tweede prijs voor viool, kwam hij in 1872 naar Lyon terug en werd violist in het orkest van het Grand-Théâtre. In 1877 werd hij zelf dirigent van dit orkest. In deze functie was het vanzelfsprekend, dat hij jaarlijks een bepaald aantal werken voor het theater componeerde.

Hij was eveneens docent voor harmonieleer en compositie aan het conservatorium van Lyon en bleef in deze functie tot 1890. In richtte hij de Concert du Conservatoire op en werd hun dirigent en in 1881 was hij oprichter van de Concert populaire de Bellecourt in Lyon.

In 1897 verliet hij Lyon en werd dirigent aan de Opéra-Comique in Parijs, waar hij tot aan zijn dood in 1906 woonde. Aldaar dirigeerde hij bijvoorbeeld op 24 mei 1899 de première van de opera Cendrillon van Jules Massenet, maar ook Le Juif polonais (1900) van Camille Erlanger, L'Ouragan (1901) van Alfred Bruneau, Muguette (1903) van Edmond Missa, L'enfant roi (1905) van Alfred Bruneau, Miarka (1905) van Alexandre Georges en Aphrodite (1906) van Camille Erlanger.

Zijn composities ontstonden meestal vanuit de theaterpraktijk. Hij schreef vooral balletmuziek, twee opera's en suites voor orkest. Daarnaast ontstonden een reeks van liederen en ook werken voor kamermuziekformaties zoals strijkkwartetten. Ongetwijfeld is zijn Ballet égyptien, op. 12 het bekendste werk. Oorspronkelijk was het gecomponeerd voor de 2e akte van Giuseppe Verdis opera Aïda, toen hij die in 1886 programmeerde voor een uitvoering in Lyon. In de jaren 1920 verkreeg zijn werk grote bekendheid door toedoen van het trio Wilson, Keppel en Betty, dat het Ballet égyptien als achtergrondmuziek gebruikte.

Op 17 augustus 1869 huwde hij Jeanne Méra. Samen hadden zij twee kinderen, namelijk Ferdinand (1870-1943), een kunstschilder, en Caroline (1873-1968), een harpiste.

In zijn geboortestad Lyon is een straat naar hem vernoemd, de rue Alexandre-Luigini.^[1]

Composities bewerken

Werken voor orkest bewerken

1874 L'orage (Il pleut bergère), variations carnavalesques voor viool en orkest (of piano), op. 6
1875 Romance in D majeur, voor viool en orkest, op.9
1878 Marche solennelle, op. 8
1887 Grand duo de concert in G majeur, voor 2 violen en orkest (of piano), op. 26
1895 Fantaisie sur des thèmes du "Samson et Dalila" de Camille Saint-Saëns
1896 Ballet russe, voor orkest, op. 23
1. Czardas
2. Valse lente
3. Scène
4. Mazurka
5. Marche russe
1897 Marousia-Gavotte, voor orkest, op. 46
1898 Jour de fête – Fête arabe, voor orkest, op. 49
1. Danse soudannaise
2. Chanson arabe
3. Danse du ventre
1903 Scène de ballet, voor orkest, op. 57 – ook bekend onder de titel: Le rêve de Bacchylis, gebaseerd op een gedicht van Édouard Noël
1904 Le printemps – poésie musicale (1871), op. 59
Carnaval turc, symfonisch gedicht voor orkest, op. 51
Dans les bois, pastorale voor 2 hobo's en orkest
Invocation, rêverie mystique voor strijkorkest
La Voix des Cloches, op. 18
Marche de l'Émir, voor orkest, op. 4
Noctambule, grande valse
Ouverture symphonique
Romance, voor hoorn en orkest, op. 48
Romance symphonique, voor orkest, op. 65
Saltarelle, voor viool en orkest

Werken voor harmonieorkest bewerken

Andante cantabile, voor blaasinstrumenten en harp, op. 41
Ballet égyptien, op. 12^[2] – bewerkt door H. Fernand (1952), Louis-Philippe Laurendeau (1945), David Bennett (1957), Gosling Mol
Ballet russe, op. 23 – bewerkt door Grognet en Frank Winterbottom
Gloria victis!, cantate patriotique voor mannenkoor, harmonieorkest, tamboeren en es-trompetten, op. 33 – tekst: Paul Bertnay

Muziektheater bewerken

Opera's bewerken

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1877	Les caprices de Margot	1 akte	13 april 1877, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon	M. Coste-Labaume
1878	La Reine des fleurs		1878, Lyon

Operettes bewerken

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1881	Faublas	3 bedrijven	13 oktober 1881, Parijs, Théâtre Cluny

Balletten bewerken

Voltooid in	titel	aktes	première
1870	Le rêve de Nicette	2 bedrijven	20 februari 1870, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1874	Ballet égyptien, op. 12	8 taferelen	13 januari 1875, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1876	Anges et démons	3 aktes, 5 taferelen	1876, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1883	Les Noces d'Ivanovna		1883, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1889	Le Bivouac		1889, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1891	Les Écharpes		1891, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1891	Rayon d'or		1891, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1891	Rose et Papillon		1891, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1892	Le Meunier		1892, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon
1894	Arlequin écolier petit ballet d'enfants Louis XV		4 april 1894, Lyon, Grand-Théâtre
1894	Dauritha		1894, Lyon, Grand-Théâtre de Lyon

Vocale muziek bewerken

Werken voor koor bewerken

1894 Nuit d'Orient, voor mannenkoor a capella

Liederen bewerken

1880 Guitarina (Souvenir d'Espagne), voor sopraan en piano – tekst: L. Leclair
1882 Zingara, Chanson Bohémienne, voor zangstem en piano – tekst: L. Leclair
1883 Mon beau rêve, voor zangstem en piano, op. 17 – tekst: G. Dumoraize
1905 Credo d'amour, voor bariton (of mezzosopraan) en piano
1906 Noël d'amour, voor zangstem en piano, op. 66 – tekst: Maurice Hennequin
Hymne à la charité, voor zangstem – tekst: Camille Roy

Kamermuziek bewerken

1873 Strijkkwartet nr. 1 in D majeur, op. 5
1874 Strijkkwartet nr. 2
1875 Strijkkwartet nr. 3 in G majeur, op. 53
1880 Strijkkwartet nr. 4
1886 Six petits Morceaux, voor viool en piano – bundel 1 = op. 14 – bundel 2 = op. 28
1904 Caprice, voor kornet en piano, op. 60
1905 Trois pièces, voor 2 violen en piano, op. 61
Aubade, voor 3 dwarsfluiten, hobo, 2 klarinetten, fagot, 3 hoorns en harp, op. 13
Lichte stukken, voor viool en piano, op. 14
Page d'album, 3 lichte stukken voor viool en piano, op. 54
Sérénade Romantique, voor dwarsfluit, viool, cello, piano en orgel, op. 27
Suite instructive – trois petits morceaux, voor viool en piano, op. 47

Werken voor piano bewerken

La Voix des Cloches, op. 18

Bibliografie bewerken

Lambert M. Surhone, Mariam T. Tennoe, Susan F. Henssonow: Alexandre Luigini, Betascript Publishing, 2010. 80 p., ISBN 978-613-4-69263-2
Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7

Externe links bewerken

(fr) Alexandre Luigini de 1e dirigent van het Grand-Théâtre de Lyon
(en) Korte biografie op de internetpagina van de BBC
Bladmuziek van Alexandre Luigini op de website van het International Music Score Library Project

Bronnen, noten en/of referenties

↑ rue Alexandre-Luigini
↑ Ballet égyptien door Taipei United Wind Orchestra o.l.v. Lu Yen-Ching. Gearchiveerd op 19 maart 2021.

[1] rue Alexandre-Luigini

[2] Ballet égyptien door Taipei United Wind Orchestra o.l.v. Lu Yen-Ching. Gearchiveerd op 19 maart 2021.

[1]

[2]